Sainte-Colombe, Bordeaux. Côtes de Castillon AOC. Eigendom van de bekende oenoloog-consultant Stéphane Derénoncourt en zijn vrouw Christine. 1999. Dit is hun eigen domein dat als publiciteit en voorbeeld moet dienen voor hun activiteit als raadgevers. 4 ha, biodynamische en oude wijnstokken. 60% merlot, 25% cabernet franc, 15% cabernet sauvignon. Met de jonge wijnstokken wordt de tweede wijn, B de l’A, gemaakt (in 2003 werd hij niet gecommercialiseerd). Oogsten met de hand. Zorgvuldige triage. Nieuwe eik. Fruitig en fijn. 18 maanden op eik, géén filtering. Er worden maar 500 kistjes van gemaakt. Erg goed.

400ha. Wit en rood, vooral met pinot noir en müller-thurgau. Wijngebied in Duitssprekend Zwitserland.

Spanje. Zeer moderne bodega, vlak buiten Ribera del Duero aan de westelijke kant. °1990 door het pharmaceutisch bedrijf Sandoz (Novartis). Landgoed van 700 ha. 200ha druivelaars, met zowel franse, spaanse als portugese rassen. Erg moderne wijnmakerij met meer dan 80 roestvrijstalen vaten om de 54 geïdentifieerde percelen apart te kunnen vinifiëren. Raadgever is sinds 1996 Pascal Delbeck van Ch. Belair (St Emilion), tezamen met Angel Anocibar Beloqui. Fijne, elegante wijnen, waaronder de Pago Valdebellon (100% cabernet sauvignon), de El Palomar (50/50 cabernet sauvignon / tempranillo) en de Pago Carduna (100% syrah). Scoort vandaag al erg hoog en zal normaal gezien met het ouder worden van de wijngaarden nog verbeteren. Grote klassieke, natuurlijke wijnen, geen krachtpatsers. www.abadia-retuerta.com

Casalabriva. Jean-Charles Abbatucci. 14ha rood met 60% sciaccarellu, 20% niellucciu, 10% carignan 10% andere. 4ha met vermentino. Graniet. 30 hl/ha. Biodynamisch sinds 2000. Ook olijfolie en schapen. Bekend voor zijn uitstekende witte wijnen, met de Faustine als vaandeldrager. Jean-Charles experimenteert ook een beetje met vergeten Corsicaanse druivenrassen. Heeft nog barbarossa staan, een zo goed als verdwenen druif. Wijnen van deze vergeten rassen komen nu langzaam op de markt onder de Collection reeks. De Général wordt gemaakt met biancone, carcajolo bianco, paga debitti, riminese, rossula brandica en vermentino. De Il Cavaliere met bianco gentile, brustiano, genovese, rossala bianco en vermentino. www.domaine-comte-abbatucci.com In Nederland verkocht door DD Produits de Corse in Diepenheim.

Epineuil (10km van Chablis), Bourgogne. Familie Gruhier, sinds 1990. 15ha. Grote inspanningen en grote vooruitgang sinds begin 21e eeuw. Past enherbement en opbrengstbeperking toe. Kocht onlangs eenjaarse vaten in plaats van de vier à vijf jaar oude die hij gebruikte. Dominique Gruhier. Geen slechte reputatie. In België verdeeld door Pin’Art in Mechelen en True Great Wines in Pécrot.

Banyuls-sur-Mer. Coöperatieve met een goede reputatie. Eigendom van de GICB (Groupement Interproducteurs Collioure et Banyuls) die ook het merk Cellier des Templiers hebben (iets minder van kwaliteit). Onder deze naam komen de betere wijnen uit. De naam komt van de Abbé Rous, een priester die in 1871 de eerste was om te starten met de rechtstreekse verkoop van banyuls wijnen. Hij kreeg het geniale idee om de natuurlijke zoete Banyuls wijnen van de Pays Catalan te lanceren als miswijn. Zijn handelshuis “L’oeuvre du vin de messe” was dankzij de komst van de spoorwegen zéér succesvol en met de opbrengst restaureerde hij kerken, bouwde scholen en stichtte een ultra-conservatieve royalistische politieke partij. 1150ha, 750 leden, met 86 ha in eigendom. Onder impuls van Dr Alain Raynaud (Ch. Quinault l’Enclos) werd een mooi gamma gemaakt. Verzorgde vinificatie en zorgvuldige selectie naar terroir. Zowel in Banyuls als Collioure sterk. Het correcte basisgamma heeft de naam Cuvée des Peintres, het Cornet & Cie gamma is wat ambitieuzer en wordt steeds beter. www.abberous.com In Nederland en België verdeeld door ISPC.

Italiaanse term. Betekent halfzoet.

Anything But Chardonnay. Beweging eind 20e eeuw die reageerde tegen de alomtegenwoordige houtgedragen chardonnay-wijnen die de markt en de wijnbar’s overspoelden. Maakte plots tot dan toe buiten hun regio onbekende soorten als grüner veltliner en verdicchio en nog tientallen andere populair. Gaat ook op voor Anything But Cabernet.

Tenerife. Wit, rosé en rood. 1250ha. Gebruikte druiven: listan blanco, listan negro, malvasia, negramoll, verdello en gual. Jongste DO van de Canarische eilanden. Halfwoestijn ten zuiden van Tenerife en goed voor onopvallende witte wijnen. Beweert de hoogste wijngaard van Europa te hebben (in Vilaflor, op 1600 m).

Franse rode druif. Côtes du Marmandais. Typische aroma’s van aardbeien en frambozen. Stilaan aan het verdwijnen. Soms ook nog wel eens in een Vin de Pays.

Midden-Italië. Vijfde grootste wijnproducerende regio van Italië. Omvat de grote DOC’s Trebbiano d’Abruzzi (wit) en Montepulciano d’Abruzzo (rood). Vaak te lijden onder overproduktie maar er zijn uitzonderingen die de moeite waard zijn.

Savoie (Cru). Frisse en aromatische, jong te drinken witte wijn van de jacquère druif. De wijngaarden liggen op rotsachtig puin, de resten van een gedeeltelijke instorting van een lokale berg. Koel (8°C) drinken. Zuster-cru van Apremont, maar iets zachter en soepeler.

Winterharde Canadese rode druif.

Perdriel, Lujan de Cuyo, Mendoza. In 1998 opgericht door Santiago Achaval Becu, Manuel Ferrer Minetti, Marcelo Victoria en Diego Rosso, Argentijnse zakenlui, met de duidelijke bedoeling om een exclusieve topwijn te maken met de beste terroirs van Mendoza. Twee Italiaanse wijnmakers uit Montalcino, Tiziano Siviero en Roberto Cipresso sloten zich al snel aan bij het idee en brachten de know-how in. 42ha in totaal, verspreid over 4 wijngaarden, Altamira, Bella Vista, Mirador en Diamante, op hoogtes tussen de 700 en 1100m. Zeer goed gelegen, met natuurlijk lage opbrengsten en sterke temperatuurverschillen tussen dag en nacht. Het domein wil topwijnen maken en heeft dan ook maar vijf cuvées. De basiscuvée is de Malbec, met druiven uit alle wijngaarden, daarna komt de Quimera, een cabernet sauvignon, cabernet franc, merlot, en daarna komen de Finca Altamira, de Finca Mirador en de Finca Bella Vista, drie heel exclusieve single-vineyard cuvées, echte Parkerwijnen met hoge concentratie (12hl/ha) en uitsluitend nieuwe eik (95% Franse, 5% Amerikaanse). Volgens Achaval moeten dit echte Argentijnse terroir-wijnen worden: door ze altijd alledrie op precies dezelfde manier te vinifieren, is het het terroir dat het verschil maakt. Bovendien moet het effect van het terroir sterker zijn dan dat van de jaargang, zodat je jaar na jaar het terroir kan herkennen. Geen klaring, geen filtering. Alle drie zijn ze van de hand van Roberto Cipresso en in geen enkel opzicht te vergelijken met de klassieke zware Argentijnse malbec-monsters. www.achaval-ferrer.com De Chimera is verkrijgbaar bij Van Eccelpoel in Herentals.

Pedemonte, Valpolicella. Bottelen sinds 2001 hun wijnen zelf, maar de familie is al sinds het begin van de eeuw actief in de wijnbouw. Stefano en Giuseppina Accordini en zonen Tiziano en Daniele (de oenoloog). 4ha in Negrar. Onlangs werden ook 6ha aangeplant in Fumane. Zeer modern uitgerust. Behaalde al enkele keren een Tre Bicchieri award in de Gambero Rosso. www.accordinistefano.it

Vogtsburg-Achkarren, Baden. °1929. 155ha met 320 leden. Interessant wijnmuseum. Beste wijngaarden op de Achkarrer Schlossberg en de Castellberg. Voornamelijk een mengeling van loess en klei op verbrokkelde rots van vulkanische oorsprong. 35% grauburgunder, 33% spätburgunder, 16% müller-thurgau, 9% weissburgunder, 3% silvaner. Christoph Rombach is de wijnmaker. Aanvaardbare basiskwaliteit dankzij de leden die overeengekomen zijn om de opbrengst in de wijngaard wat te beperken. www.achkarrer-wein.com

Gols, Neusiedlersee, Oostenrijk. Paul Achs nam in 1991 de leiding van het familiedomein over. Falstaff Winemaker of the Year in 1995. Eén van de stichters van de Pannobile groep die de lokale cépages verdedigd. Toen nog volledig op witte wijn gericht, maar vandaag bijna volledig op rood, nadat Paul in Californië ervaring had opgedaan met het maken van rode wijn. 25ha, 90% rood, verspreid over 42 percelen. Rood met 28% blaufränkisch, 23% zweigelt, 17% st laurent, 13% pinot noir, 3% syrah en 1% merlot. Wit met 10% chardonnay, 4% sauvignon en 1% müller-thurgau. 40.000 lessen per jaar. Met de hand geoogst, sinds 1994 in mandjes van 12 kg. Strenge opbrengstbeperking. Zowel holzfass als barrique. De topcuvée heet Ungerberg, een 100% blaufränkisch in de topjaren, anders een blend met syrah en merlot. Mooie single vineyard wijnen van blaufränkisch. www.paul-achs.at In België ingevoerd door Kurt Ryslavy in Brussel.

Duitse druif. Kruising tussen dornfelder en lemberger. Vroegrijpend. Veel kleurstof en daarom vaak gebruikt in blends. Ontstaan in 1971. Nu ongeveer 428 ha.

Chili. Norte. 350 ha. Wit en rood. 200 km ten Noorden van Santiago. Vallei van de hoogste (6959m) berg van Amerika. Hier wordt al aan wijnbouw gedaan sinds begin 19de eeuw. Zeer veel zon, bijna 300 dagen per jaar, maar de temperatuur wordt getemperd door een koele bries uit de bergen. De hete, droge omstandigheden zijn goed voor het vermijden van ziektes, terwijl de koele nachten zorgen voor trage rijping van de druiven. Redelijk kalkrijke bodem met vaak wat kiezel. Irrigatie door de Alconcagua rivier. Vooral cabernet sauvignon (ideaal klimaat). Meer en meer andere druiven als syrah (zeer goede resultaten), carmenère en merlot en kleine hoeveelheden cabernet franc, sangiovese en nebbiolo. De reserva’s zijn echte feestwijnen die 4 tot 10 jaar bewaard moeten worden. Thuishaven van Errazuriz.

Azoren, Portugal. Wit. Archipel met negen eilanden in het midden van de Atlantische Oceaan. Heeft een maritiem klimaat en een vulkanische ondergrond. Wijnbouw sinds de 16de eeuw in currais, kleine ommuurde perceeltjes aan de voet van de Pico vulkaan op het gelijknamige eiland, waar verdelho druiven waren aangeplant en waarmee een zoete versterkte passado wijn werd gemaakt die aan de Europese hoven populair was. De phylloxera vernietigde deze traditie en naar het einde van de 19de eeuw was ze verdwenen. Op het einde van de 20e eeuw werd Portugal echter lid van de EEG en de inwoners van de Azoren begonnen terug met de wijnbouw, deze keer geconcentreerd op drie eilanden: Pico, Terceira en Graciosa. Er zijn twee bewegingen en stijlen: de traditionele, die de verdelho druif gebruiken en de originele currais terug in gebruik nemen, en de moderne, die hedendaagse cépages aanplant op een meer moderne, Europese manier.

Tavel, Rhône. Familie Olivier, nu de derde generatie. 94ha, waarvan 66ha wijngaard. 47ha in Tavel, 15ha voor rode Lirac en 4ha voor witte Lirac. 380.000 flessen, 50% gaat naar de export. De laatste jaren zeer regelmatig en bij het beste wat de AOC Tavel te bieden heeft. Zeer gastronomische rosé’s, perfecte maaltijdbegeleiders. www.acqueria.com In België verdeeld door De Clerck Wijnen uit Kortrijk.

Ammerschwihr, Alsace. Dit gereputeerde en oude (1614) handelshuis duidt de wijnen die gemaakt zijn met druiven van de 15 ha eigen wijngaarden aan met de naam ‘Cuvée Jean-Baptiste’. Via langlopende contracten betrekt het huis ook druiven van een kleine 90ha wijngaarden van andere eigenaars. Goede maar dure rieslings, gewurztraminers en pinot gris. Sinds de meest recente investeringen ook absoluut goede instapwijnen (proef de gentil en de pinot blanc). www.jb-adam.com. 30% van de produktie wordt geëxporteerd.

South Australia, Mount Lofty Ranges. De wijngaarden van deze heuvels liggen op 400 à 500m hoogte en zijn iets koeler en vochtiger dan vele andere uit de regio, maar in de zomer blijft irrigatie noodzakelijk. De bodem is vrij arm, met leem en zand. Ze liggen op een half uur rijden van de stad Adelaide. Koel genoeg voor sauvignon blanc. Er zijn twee subregio’s: Clarendon kent vooral mooie rieslings en cabernet sauvignons (cassis is typisch), Piccadilly Valley ligt wat hoger en gaat voor chardonnay en pinot noir, vaak voor schuimwijn. Lenswood, wat meer naar het noordoosten, gaat voor de klassieke Franse druiven.

Ahrweiler. Frank en Marc Adeneuer, broers, die het domein leiden sinds de jaren 80 en de kelder moderniseerden. Het wijnmaken zit trouwens al 500 jaar in de familie. 8,5ha wijngaard met 83% spätburgunder, 10% frühburgunder, 5% portugieser en 2% dornfelder. Verbrokkelde leisteen. Beste wijngaarden zijn de Walporzheimer Gärkammer en de Ahrweiler Rosenthal. De eerste van de twee is zo goed gelegen dat de omstandigheden elk jaar een Auslese toelaten en is met zijn 0,64ha tegelijk ook de kleinste Lage of cru van Duitsland. VDP lid. Alle wijnen worden opgevoed op holzfass. Dipje in 2002. In 2008 door Gault-Millau verkozen tot Aufsteiger des Jahres. Eén van de betere domeinen van de Ahr. www.adeneuer.de

Bühl-Eisental, Baden. °1908. 240ha, 950 leden. Jaarproduktie van 2,5 miljoen flessen. 50% riesling, 35% spätburgunder, 12% müller-thurgau, 3% weissburgunder, grauburgunder en traminer. De beste wijngaarden liggen op de Affentaler en de Eisentaler Betschgräbler. Vergaan graniet, gneiss, zandsteen. De op het zuiden en westen gerichte wijngaarden op de hellingen bevatten verbrokkeld graniet en houden de zonnewarmte zeer goed vast. Ze zijn ideaal voor de pinot noir druif. De riesling wijngaarden liggen lager in wijngaarden met vooral loess. De Leo Kläris de manager en wijnmaker. Hebben hun eigen typische buddel-fles, een concurrent van de bocksbeutel. In de VS zeer bekend omwille van hun apenfles die al in 1949 gelanceerd werd. In 2001 begonnen met een programma rond opbrengstbeperking. De kwaliteit is aanvaardbaar. www.affentaler.de

Ludon-Médoc. Haut-Médoc AOC. 42 ha, waarvan 22 met gemiddeld 35 jaar oude stokken. Cru Bourgeois. 12de eeuws kasteel, herbouwd tijdens de renaissance. Ook de Ch. Pomiès-Agassac is goed. In 1960 aangekocht door de familie Gasqueton. Sinds 1996 in de groep Groupama. Jean-Luc Zell als directeur en terug in goede vorm. Vroeger vooral merlot, sinds de overname wordt op de beste stukken cabernet sauvignon aangeplant. Momenteel 50% merlot, 47% cabernet sauvignon, 3% cabernet franc. Handgeoogst, dubbele triage. Mooie website. 220.000 flessen. www.agassac.com

Agel, Minervois, tussen Béziers en Carcassonne, Languedoc. 40ha met 34ha rood (25% syrah, 20% grenache, 25% oude carignan stokken, mourvèdre) en 6ha wit (maccabeu, muscat, grenache blanc, marsanne, viognier, rolle). 150.000 flessen per jaar. De wijngaard kent twee terroirs: één blok van 26ha ligt aan de rivier en heeft alluviaal materiaal en rolkeien als hoofdbestanddeel, het tweede ligt hoger, op 180m op de Causse de Gazelle, met meer kalkbrokken. Er wordt meestal met de hand geoogst en getrieerd. Sinds 2003 met een nieuwe ploeg. De Agellum’s zijn smakelijke monocépage landwijnen. De cuvée les Bonnes (carignan, syrah, grenache) komt van het gelijknamige perceel, de Caudois (syrah-grenache, 50/50) kent vatrijping. De In Extremis, eveneens een syrah-grenache blend, op 100% nieuwe eik, wordt alleen in erg goede jaren gemaakt. www.chateaudagel.com In Nederland te vinden bij Havelaar Wijnimport in Den Haag, in België bij Dulst in Blanden bij Leuven.

In de regio Nemea maakt men met deze rode druif een goed drinkbare rode wijn die 12 maanden op eiken vat rijpte. Hij is complex, vol en zeer aromatisch (perziken, rood fruit, kaneel, specerijen). Hij kan tien tot vijftien jaar oud worden, maar er wordt ook een rosé en een Beaujolais Nouveau-achtige wijn mee gemaakt. Wordt soms ook Saint-George of mavro of mavroudis genoemd. De beste zou komen van de hoger gelegen wijngaarden van Ghymno, Koutsi, Psari, Asprokampos, Katsena en Kalyvia. Vaak gebruikt ter verbetering van andere wijnen op basis van xinomavro, maar combineert ook niet slecht met cabernet sauvignon. Tweede populairste rode druif in Griekenland. Typische aroma’s: men verwijst naar merlot en cabernet franc; vaak erg kruidig

Deze « Helleense » elegante Italiaan komt vooral voor in Campanië, Basilicata en de Puglia. De legendarische Aglianico del Vulture en de dure maar zeer goede Taurasi (een DOCG) worden met deze rode druif gemaakt. De wijnen hebben een groot bewaarpotentieel met stevige tannines en zijn zeer elegant. De druif is zeer goed aangepast aan de lokale omstandigheden. Ook gebruikt als mengdruif voor Falerno. Typische aroma’s : zwart fruit, Voor Taurasi zou de geur van gesmolten asfalt typisch zijn.

Campania. Rood. Gebruikte druiven: minimaal 85% aglianico, maximaal 15% piedirosso, sciascinoso of sangiovese. Deze recente DOC (1987) ligt in de provincie Benevento. Zijn wijngaarden liggen op een hoogte van 500-600m. 11,5%.

Basilicata. DOC sinds 1971. 1437 ha. Op de hellingen van de uitgebluste vulkaan Monte Vulture, in de omgeving van Potenza, in het noorden van Basilicata, maakt men met de laat rijpende Aglianico-druif (de ‘nebbiolo van het zuiden’) een zeer intense en elegante rode wijn met een lang bewaarpotentieel die wel eens vergeleken wordt met Barolo. In het begin is hij intens en aards, maar met de jaren wordt hij zachter en complexer. De naam aglianico zou een verbastering zijn van hellenika en verwijzen naar de ouderdom en de herkomst van de druif die al meer dan 2000 jaar in de streek zou voorkomen. De wijngaarden liggen op de koelere, oostelijke hellingen op een hoogte van 200 tot 700 meter. Koude winters, late lente, hete en droge zomers. De jonge wijn wordt annata (van het jaar) genoemd en wordt in het jaar na de oogst op de markt gebracht. De beste flessen worden als vecchio (3jaar waarvan twee op vat) of riserva (5jaar waarvan twee op vat) verkocht, wat niet overbodig is omwille van de strenge tannines. Ook in spumante naturale. De overheersende tendens vandaag gaat naar modernere, fruit gedreven maar nog steeds massieve wijnen die iets sneller drinkbaar zijn.
Jaargangen:

• 2003: uitstekend jaar met grote fruitwijnen; bewaren;
• 2002: moeilijk jaar maar drinkbaar; nu opdrinken;
• 2001: krachtig, fruitig en goed gestructureerd; drinken/bewaren;
• 2000: rijp fruit, zachte tannines; drinken;
• 1999: groots; drinken of bewaren;
• 1998: goed; nu drinken

Avize, Champagne. °1894. Momenteel geleid door Pascal en Fabrice Agrapart. 10ha met 100% chardonnay. 80.000 flessen per jaar. 62 percelen met gemiddeld 35jaar oude stokken. Mooie blanc de blancs van de beste percelen in de grands crus Avize, Cramant, Oger en Oiry. Biodynamisch. In de wijngaard wordt geploegd ter vervanging van herbicides wat de stokken ook dwingt om dieper te wortelen. Geen kunstmest. Een goed domein dat mooie champagnes maakt, meer en meer een goede uitdrukking van hun terroir. Alleen lokale gisten, opvoeding op eik, chaptaliseert nooit. Probeert elk jaar een vintage champagne uit te brengen. www.champagne-agrapart.com

Eifel. Duitsland. 538ha. Wit en rood. Gebruikte druiven: rood met spätburgunder of pinot noir en blauer portugieser, wit met riesling en müller-thurgau. Deze zeer oude wijnstreek is één van de meest noordelijke wijnstreken van Duitsland. Verrassend genoeg wordt er toch vooral rode wijn gemaakt, en vaak nog goede ook. De wijngaarden liggen in de vallei van de Ahr, op steile hellingen met een ondergrond van leisteen en basalt, ten zuiden van Bonn. Het is een toeristische streek en een heel groot deel van de produktie komt terecht in Nederlandse en Duitse dorstige kelen (en is dus goed maar niet opvallend). 75% van de produktie is rood, met de pinot noir of spätburgunder als populairste druif (61%), gevolgd door de blauer portugieser (10%). De wijn is meestal fruitig en fluweelzacht. Om het gebrek aan tannines goed te maken werkt men met wijnsteenzuur om structuur aan de wijn te geven. Wat witte wijn betreft zijn het respectievelijk riesling (6,7%) en müller-thurgau die het populairst zijn. Deze zijn meestal fris en aromatisch. Erg populair is ook de weissherbst, een rosé die de specialiteit van de Ahr is. Indien goed gemaakt is het een verfrissende en levendige wijn. De meeste producenten zijn zeer klein en de kelders van de vijf grote coöperaties spelen een belangrijke rol (goed voor driekwart van de productie). Enkele belangrijke wijndorpen zijn Bad Neuenahr-Ahrweiler, Walporzheim, Dernau en Mayschoss. Een groot deel van de betere produktie wordt door pinot noir liefhebbers opgekocht voor ze in de groothandel komen.

Griekenland. Deze witte druif groeit alleen op de Cycladen (de eilanden Santorini, Paros, Amorghos en Naxos) en is waarschijnlijk al sinds de middeleeuwen in gebruik als onderdeel van malvasia, toen Griekenland’s bekendste wijn. Grote opbrengst maar gevoelig voor meeldauw omdat de druiven dicht op elkaar gepakt zitten. Neiging tot overproduktie en dan nogal weinig suikers en zuren. Vaak gebruikt in blends met assyrtiko en athiri op Santorini, ook voor een weelderige vinsantos. Typische aroma’s : jasmijn.

Zeer oude Griekse rode druif, gebruikt voor de zoete liasto, een dessertwijn waarvoor de druiven eerst in de zon gedroogd worden. Santorini en Paros.

Goumenissa, Noord-Griekenland. 40ha (komende van 3 in de jaren 80). Kopen ook druiven bij andere wijnbouwers. Klein familiebedrijf uit einde 19de eeuw, tegen het einde van de 20e eeuw gemoderniseerd en verhuisd naar nieuwe faciliteiten buiten de stad (tot dan werd de wijn in de kelder van het huis gemaakt). 30.000 flessen per jaar) maar 80% van de produktie wordt nog altijd lokaal en ongebotteld verkocht. De wijngaarden liggen gemiddeld op 250m hoogte. Wijngaarden in de heuvels aan de voet van de Païkos berg. Nogal rustieke stijl. Zijn goumenissa heeft een redelijk groot aandeel negoska. Ook wat interessante experimenten met een blend van merlot en xinomavro en een blend van roditis en sauvignon blanc. Dimitris Aïdarinis in de wijngaard, Mihalis Mihaelidis als oenoloog.

Zwitserland. Dorp in de Chablais (regio Vaud). Gelegen aan de Rhône. Vooral witte wijn met de dorin druif (chasselas), pittig en tintelend. Populaire pinot noir.

Saint-Philippe-d’Aiguilhe, Bordeaux. Côtes de Castillon AOC. Eigenaar Stephan von Neipperg (Canon La Gaffelière) en sinds diens overname één van de ambitieuze cru’s van de aoc. 42ha rood, 80% merlot, 20% cabernet franc. 105.000 flessen. Gelegen op hellingen met klei en kalk. Stéphane Derénoncourt als consultant. Schitterende, geconcentreerde, rijke en rijpe wijnen.

Deze voor de meeste mensen onbekende Spaanse witte druif is met 390.000 ha de meest aangeplante wijndruif van de wereld, maar er wordt uitermate zelden goede wijn mee gemaakt. In Spanje is het de meest voorkomende aanplant (goed voor één derde), met La Mancha als belangrijkste regio, vooral voor de productie van brandy. Er kan een leuke, frisse en spotgoedkope wijn mee worden gemaakt die men echter zelden ontmoet buiten Spanje. Traditionele airén wijnen zijn vaak zwaar en ouderwets. De modernere zijn goede aperitiefwijntjes maar begeleiden ook rivier- of zeevis. Ook bekend als lairén. Wordt ook gebruikt om samen met tempranillo lichte rode tafelwijntjes te maken. Typische aroma’s : selderij, versgesneden gras.

Corsica. 230 ha. Rood en rosé met sciaccarellu, grenache, cinsault en carignan, wit met vermentino en ugni blanc. Wijngaarden op hellingen in het westen van het eiland, rond de stad Ajaccio, met een ondergrond van graniet. 60% van de productie is rood en heeft wat bewaarpotentieel (sommigen zeggen dat hij minimaal drie jaar nodig heeft). Hij moet minimaal 50% sciacarellu bevatten. Aroma’s van geroosterde amandelen en frambozen zijn typisch, maar een zekere wrange zurigheid is niet abnormaal tenzij bij de allerbeste. De witte is nog niet waar hij kan geraken.

Saint-Antonin-du-Var, Provence. Anne-Marie en Nathalie Vancoillie. 20ha groot domein. 8ha wijngaard op klei en kalk. Syrah, grenache, carignan, mourvèdre, cinsault, merlot, rolle. Lutte raisonnée. Met de hand geoogst. Lage rendementen (36hl/ha). Alleen rosé en rood. Eén cuvée krijgt 12 maanden eik (25% nieuwe). Traditioneel maar goed.

Cairanne, Rhône. Denis Alary, voorzitter van het syndicat in Cairanne en een voorzichtige verdediger van de cru Cairanne. 26ha. Familiebedrijf sinds 1692. Sinds Denis overnam van zijn vader werd er wat aan opbrengstbeperking gedaan en gezorgd voor een betere oogstselectie. De minder goede stokken worden sindsdien gebruikt voor een Vin de Pays en ook dit kwam de kwaliteit van de CdR Villages sterk ten goede. Naast de traditionele grote vaten ook een beetje barrique. In Nederland verdeeld door Bacchus Wijnhuis in Haarlem, In Vlaanderen door de Vinotheek in Roeselare.

Met deze Italiaanse witte druif wordt de enige DOCG wijn van Emilia-Romagna gemaakt. Hij moet jong gedronken worden en bestaat zowel als droge, lichtzoete, zoete of zelfs passito wijn. De laatste twee zouden de meest interessante zijn. De passito is bedwelmend intens en fluweelachtig. Hij bestaat ook als spumante.

Emilia-Romagna. 2175 ha. Wit. Gebruikte druiven: albana. Deze witte wijn op basis van de albana druif bestaat sinds 1962 als DOC maar werd in 1987 erkend als DOCG (de enige van de Emilia-Romagna). Hij moet jong gedronken worden en bestaat zowel als droge of lichtzoete wijn, als zoete of zelfs passito. De laatste twee zouden de meest interessante zijn. De passito is bedwelmend intens en fluweelachtig. Hij bestaat ook als spumante. Toen de DOCG werd gecreëerd zagen de meeste specialisten dit als een politieke benoeming omdat de meeste albana nogal vlak en smakeloos is (rendementen van 100 hl/ha zijn in de DOCG toegelaten !).

Met een buur als Griekenland en uitkijkend op de Adriatisch zee is er niets dat wijnbouw in dit land onmogelijk maakt. Decennia communistisch misbeheer en de daaropvolgende jaren van anarchie hebben echter zware schade toegebracht. Er bestaan vier wijnregio’s: de kustvlakte met de steden Tirana, Durrësi, Shkodra, Lezha, Lushnja, Fier, Vlora en Delvina (tot 300m hoogte); de heuvels met de steden Elbasan, Krujë, Gramsh, Berat, Prmet, Librazhd en Mirdita (tussen de 300 en 600m hoog); het voorgebergte met de steden Pogradec, Korça, Leskovic, Peshkopie (tussen de 600 en 800 m); het echte gebergte waar wijngaarden tot op 1000m hoogte liggen.
De belangrijkste witte druiven zijn Shesh I bardhë, Debin e bardhë en Pulès, de belangrijkste rode zijn Shesh I zi, Kallmet, Vlosh, Serinë en Debin e zezë. De witte Shesh i zi en de rode Shesh I bardhë zijn het populairst en goed voor 35% van de aanplant. Indien de opbrengst een beetje onder controle wordt gehouden zijn ze niet slecht. Kallmet (in Hongarije bekend als kadarka) schijnt de beste rode druif te zijn. Het land heeft zeker potentieel maar het komt er voorlopig nog niet echt uit.

Western Australia. Subzone die deel uitmaakt van het Great Southern gebied. Aan de kust en dus iets koeler en wat meer regen. Best voor wit en vooral chardonnay.

De witte albariño druif is vooral aangeplant in het noordwesten van Spanje, in Galicië, en in Portugal waar men er de betere vinho verde’s mee maakt en hij alvarinho wordt genoemd. Het is een naast familielid van de riesling (hij deelt er soms de minerale toets mee). Een pure albariño is strak, fris en knisperig, fruitig en floraal en vaak erg intens en aromatisch. Goedkoop is hij nooit vanwege de redelijke arbeidsintensieve methodes en de lage opbrengst. De wijn moet koel gedronken worden, best tussen de 8 en de 10°C. Het is een zeer goede wijn bij vis of wit vlees en de Spanjaarden drinken hem ook bij ham. Typische aroma’s : abrikoos, perzik, citrus, appel, peer, grapefruit, eucalyptus, muskaatdruif.

Toscaanse witte druif. Komt alleen voor in de provincie Massa. Gebruikt in de DOC Candia dei Colli Apuani als ondersteunende druif (10 à 20%).

Druif uit de Piemonte. Kruising uit 1938 tussen de barbera en de nebbiolo. Was zo goed als verdwenen maar nu terug een beetje populairder, met een aanplant in 2007 van ongeveer 100ha. Combineert het fruit van een barbera met de tannines van een nebbiolo.

Deze lichtzoete Spaanse witte druif komt vooral voor in Toro waar ze vaak wordt toegevoegd aan een muscat à petits grains wijn en in de DO Madrid (San Martin de Valdeiglesias). Vaak neutraal met (te) weinig zuren en een neiging tot oxydatie. In de Ribera del Duero wordt ze ook toegevoegd aan rosé wijnen op basis van garnacha.

Sicilië. DOC sinds 1972. 3300 ha. Wit. Gebruikte druiven: cataratto, eventueel aangevuld met maximaal 20% damaschino, grecanico of trebbiano. De wijngaarden van de Alcamo DOC liggen tussen Trapani en Palermo en zijn vooral beplant met de catarratto druif (tweede meest geteelde druif van Italië). De ondergrond is tamelijk vruchtbaar en bevat klei. Door overproductie is de wijn meestal neutraal en dun en alleen enkele hoger gelegen producenten zijn interessant. Jong drinken. Indien goed gemaakt is het een goede begeleider van zeevruchten. De kleur is strogeel met wat groene schijn, de neus neutraal (vaag wat druif, voor de besten appel en amandelen) en de smaak is droog en fris. Binnen de DOC mag ook rosé en rode wijn gemaakt worden.

Sasbachwalden, Baden. Coöperatieve uit 1948. 246ha, 418 leden. Goed voor een jaarproduktie van 2,2 miljoen flessen. 62% spätburgunder, 14% riesling, 12% müller-thurgau, 8% grauburgunder, 4% andere varianten. Geleid door Günter Lehmann, keldermeester Michael Huber. De topwijngaard is de Sasbachwaldener Alde Gott. Vooral verbrokkeld graniet. Basiskwaliteit. www.aldegott.de

Fellbach, Württemberg. 15de generatie, momenteel Gert en Hansjörg Aldinger. Zoon Hansjörg deed ervaring op bij Willi Bründlmayer in Oostenrijk. 20ha met 30% trollinger, 30% riesling, 15% spätburgunder en ongeveer 4% van elk van zijn andere varianten. Maakt naar het schijnt een heel overtuigende sauvignon blanc die in een vergelijkende proef in WeinGourmet 2006 als eerste sauvignon blanc van Duitsland eindigde. VDP lid. Zijn Cuvée C, een blend van cabernet sauvignon, cabernet franc en cabernet cubin is naar het schijnt één van de betere rode wijnen van Duitsland. www.weingut-aldinger.de In de Gault-Millau van 2004 was dit domein Aufstieger des Jahres. Eén van de meest veelbelovende domeinen van Württemberg. In België verdeeld door Vano-Vino.

Met deze halfvergeten Italiaanse rode druif wordt op enkele plaatsen in Italië een zoete aromatische dessertwijn gemaakt. Hij bevat meestal tot 17-18° alcohol. De wijn is zeldzaam maar kan verrukkelijk zijn. Typische aroma’s : muskaat, wilde aardbeien, rode bessen.

Lazio. 22 ha. Rood. Deze onbekende zoete rode wijn wordt gemaakt met de aleatico druif in de gemeentes Gradoli, Grotte di Castro, San Lorenzo Nuovo en Latera in de provincie Viterbo, aan de noordoostelijke oever van het meer van Bolsena. Er zijn nog maar 111 producenten die elk zeer kleine hoeveelheden maken. Er bestaat ook een liquoroso versie met een minimum alcoholniveau van 17,5° die minimaal zes maanden eik zag.

Puglia. 9 ha. Rood. Gebruikte druiven: aleatico (minimaal 85%), aangevuld met negroamaro, malvasia nera en primitivo. Deze vrij ouderwetse en zoete wijn wordt gemaakt van ingedroogde druiven. Hij is zeer aromatisch en fluweelzacht, redelijk sterk en bestaat zowel als dolce naturale als als de sterkere liquoroso (minimaal 18,5°). De meeste wijngaarden liggen rond Bari en op het Salento schiereiland. Er zijn vandaag maar zes wijnboeren die deze variant nog maken. Hij bestaat ook als reserva (drie jaar rijping).

Catalonië. 560 ha. Wit, rosé en rood. Gebruikte druiven: wit met xarel.lo (pansá blanca), chardonnay, chenin blanc, rood met tempranillo, garnacha, cabernet sauvignon. Op 15 kilometer van Barcelona ligt één van de kleinere wijngebieden van Spanje. Het heeft al sinds 1956 DO status. Vroeger werd hier een halfzoete witte wijn gemaakt die niet veel succes had en daarom zijn er veel wijngaarden verkaveld voor villabouw. Ook hier vond echter in de jaren tachtig een dubbele revolutie plaats: nieuwe druiven en nieuwe technieken. Roestvrij stalen gistingstanks en chardonnay waren de belangrijkste. De coöperatieve is nog steeds goed voor 60% van de productie (met nogal matig succes). De wijngaarden waren vroeger gecentraliseerd rond Alella, op ongeveer 90m hoogte, met een granieten ondergrond en een bovenlaag van zand. Sinds 1989 mogen de druiven ook komen van de hoger (tot 255 m) gelegen wijngaarden van Vallès die een kalkstenen ondergrond hebben. Er bestaan drie soorten witte, waarvan twee droog. Algemeen word die met 100% chardonnay als de beste aanzien. De andere is licht en droog en word gemaakt met de traditionele xarel.lo (pansa blanca) en garnacha blanca, soms aangevuld met viura, chardonnay of chenin. Hij moet koud gedronken worden. Er bestaat ook rosé en rood met pansa rosado, ull de lebre (tempranillo) en garnacha. Enkele producenten combineren cabernet sauvignon met tempranillo en die steekt er wat bovenuit. Door de beperkte produktie is er echter zeer weinig export. Ook de rode moet fris gedronken worden (12-14°C).

Estremadura, Portugal. Wit en rood. Gebruikte druiven: Wit met Arinto, Fernão Pires, Jampal, Chardonnay of Vital druif. Rood met Camarate, Periquita, Mortagua, Preto Martinho, Cabernet of Tinta miuda. De wijngaarden van deze pas in 1999 erkende DOC liggen op golvend land rond het stadje Alenquer, ten noorden van Lissabon. De Atlantische Oceaan en de Serra de Montejunto biedt bescherming. Het is één van de betere wijngebieden van Estremadura. Vooral de rode van Periquita druiven is goed en kan zo’n vijf jaar rijpen. De witte moet binnen de twee jaar gedronken worden.

Deze grote golvende schrale en hete vlakte ten zuiden van de Taag en ten oosten en zuidoosten van Lissabon langs de grens met Spanje, was vooral bekend voor haar kurkproductie. De regio omvat de DOC’s Portalegre, Borba, Redondo, Reguengos en Vidigueira en de IPR’s Evora, Granja-Amareleja en Moura. Sinds kort kreeg het hele gebied de classificatie Vinho Regional en veel producenten geven hieraan de voorkeur omdat het hun een grote vrijheid verleent om druiven (ook de internationale soorten als chardonnay en cabernet sauvignon) en terroirs te blenden. Had vroeger een slechte naam maar is met europese steun uitgegroeid tot een zeer populaire wijnregio met honderden onlangs vernieuwde wijnmakerijen. 13.000 ha. Weinig regen. Rotsachtige vlakke bodem met afwisselend leem, graniet en leisteen. Mediterraan klimaat. Vooral de rode wijn is goed met druiven als de trincadeira, de periquita en aragones (tempranillo). Carignan en alicante bouschet worden gebruikt ter afronding en de beste Alentejo’s zijn mengelingen. Er wordt nog volop geëxperimenteerd met andere druivenrassen. De witte wijn steunt op de arinto druif, één van de weinige die de hete zomers van Alentejo aankan. Ook roupeiro (citroenkleur en fijne aroma’s), rabo de ovelha (volume en kleur) en antão vaz (specifieke aroma’s) en anderen als diagalves en mantuedo worden gebruikt. Dankzij het gebruik van inox en temperatuursturing kunnen hier frisse, aangename witte wijnen worden gemaakt.

Portugal. Wit en rood. Gebruikte druiven: wit met rouperio (ook bekend als perrum of siria), arinto, fernão pires, rabo de ovelha, antão vez en andere, rood met aragonès, trincadeira, periquita, castelão en alfrocheiro preto. Deze DOC in het zuid-oosten van Portugal bestaat sinds 1995 en omvat 8 verschillende subregio’s waarvan de meeste ondertussen zelf al DOC status verkregen. Dit zijn Borba, Evora, Granja-Amareleja, Moura, Portalegre, Redondo, Reguengos en Vidigueira. Ze worden niet, in combinatie met of alleen vernoemd op het etiket. De witte is fris en zachtfruitig met zeer kruidige aroma’s en moet jong en fris gedronken worden. De rode is fruitig, zacht en vlezig en wordt, indien goedkoop en jong, koel gedronken (12-14°C). Er bestaan echter ook stevigere en complexere wijnen die moeten ouderen om hun volle potentieel te bereiken en die worden op zo’n 14-17°C geserveerd. Grote invloed van de coöperatieven.

California, Sonoma County. Diepe, rijke rivierbodem. Noordelijk deel van de Russian River vallei, van Cloverdale tot Healdsburg. Vrij warm klimaat. Geschikt voor botrytis en late oogsten: chardonnay, white riesling en Gewürztraminer. Het hoger gelegen terrasland is beter voor zachte en sappige Cabernet Sauvignon en hele goede vette Sauvignon Blanc. Stevige en rijpe Merlot uit het dal, uitstekende zinfandel van de hellingen. Zeer veel chardonnay.

Puglia. 64 ha. Rood en rosé. Gebruikte druiven: negroamaro, met als aanvulling (max 20%) malvasia nera, sangiovese of montepulciano. Het dorp Alezio ligt ten oosten van Gallipoli op het schiereiland Salento. De wijn is een stevige, typische negroamaro die nog in beperkte mate gemaakt wordt. Vandaag zijn er nog zo’n 48 producenten van.

In Portugal gebruikt als onderdeel van intense rode wijnen, ondermeer in de Dão. Typische aroma’s : anijs, munt, zwarte bessen.

Onderverdeeld in vier DOC’s: Lagoa, Lagos, Portimão, Tavira, allevier gedomineerd door hun coöperatieve. Subtropisch. Voornamelijk zand. Voor wit de druiven arinto, diagalves, perrum, rabo de ovelho, tamarez, voor rood bastardo, moreto, nogro mole en periquita. Vaak ondermaatse kwaliteit.

Sardinië. Sinds 1995. Wit, rosé en rood. Gebruikte druiven: wit met vermentino, torbato, sauvignon en chardonnay, rood met sangiovese, cagnulari, cabernet sauvignon of franc en carmenère. Dit zijn gewoonlijk frivole en vriendelijke witte wijnen en de betere gaan zeer goed samen met gastronomische visschotels. Ook spumante’s. De Cabernet kan de twee cabernet’s bevatten of carmenère.

Valencia. 17.200 ha. Wit, rood en rosé. Gebruikte druiven: monastrell, garnacha, bobal, tempranillo en cabernet sauvignon voor rood, merseguera, moscatel romano, verdil en airèn voor wit. Zoals op zoveel andere plaatsen in Spanje brengen de wijnboeren van deze regio massaal hun druiven naar de lokale coöperatieven die er op basis van de monastrell druif zware vinos de doble pasta mee maken die bedoeld is om in bulk te worden uitgevoerd als mengwijn. Enkele producenten wagen hun kans met ter plekke gebottelde wijnen maar hebben in veel gevallen de geschikte druif nog niet gevonden, of de juiste investering in apparatuur nog niet gedaan. Er is echter beterschap in zicht. De meeste wijngaarden liggen ten westen van de stad Alicante, op hoogtes tussen de 500 en de 600 meter, op kalksteen met een bruine losse bovenlaag. Ten Noorden van Benidorm ligt een kleinere groep wijngaarden die gespecialiseerd zijn in zoete witte moscatelwijnen. Het klimaat is mediterraan. De meeste witte wijn is ronduit saai, vaak veel te sterk en smeekt om moderniseringen in de kelder. Halfzoete en zoete varianten bestaan in overvloed, maar ze zijn even ouderwets en vlak. Wie er van houdt kan hier wel enkele goede Moscatel likeurwijnen vinden. Het laatste decennium valt er wat geëxperimenteer waar te nemen, ondermeer met riesling. Er bestaat een frisse, fruitige en originele rosado van monastrell, bobal en tempranillo die zeer goed bij vis combineert. Voor rood blijft monastrell de hoofddruif, op zichzelf geen slechte druif, maar één die zich moeilijk tot het klassieke houtrijpen laat gebruiken. Enkele producenten mengen met tempranillo of cabernet sauvignon om hier iets aan te doen. Speciaal is de Fondillon, een versterkte wijn (16 to 18 %) van de monastrell druif met minimaal acht jaar rijping. Hij is zeldzaam en duur en word gedronken als digestif. Het is één van de betere rancio-wijnen van Spanje (noot en toffee). Lees artikel.

Meest aangeplante Franse rode druif maar ook gebruikt voor druivensap ; in het zuiden van Frankrijk de vroegst geoogste varieteit. Kruising tussen petit bouschet en grenache, ergens tussen 1865 en 1885 ontwikkeld door Henri Bouschet. Indien gebruikt voor wijn bijna altijd in blends. De zeldzame monocepages zijn zeer hard. Ook bekend als de garnacha tintorera. Komt ook voor in Italië, Spanje, Yugoslavië, Portugal en Noord-Afrika. Naast de syrah de enige Franse druif die de hete zomers van de Alentejo overleeft.

De Bourgogne kent naast de chardonnay nog een tweede witte druif, de aligoté. Er worden gewoonlijk wat wrange, scherpe wijnen mee gemaakt met hoge zuurtegraad die vroeg gedronken moeten worden. Meestal is deze wijn saai en veel te scherp en men vraagt zich op dat moment af waarom hij überhaupt nog gemaakt wordt. In de gemeente Bouzeron wordt in betere jaren echter een citroenfrisse levendige witte wijn gemaakt die wel de moeite is, vooral als hij komt van oude wijnstokken wiens output klein is. In warme jaren begint hij wat op chardonnay te lijken, zeker wanneer er eik aan te pas kwam. Veel aangeplant in de voormalige Oostbloklanden zoals Bulgarije en Roemenië, in Rusland is het zelfs de tweede meest aangeplante druif. Typische aroma’s : citroen, peper, noten, bloemen, botermelk, pijnappel, eucalyptus.

Hongarije, Szeksard. In 1985 gestichte wijncoöperatieve. Geprivatiseerd in 1990 en sinds 1995 in handen van een Canadees-Hongaarse familie met de naam Kovacs. 36ha waarvan 7 nieuw aangeplant. Ook actief als negociant voor anderen. Er zijn twee productie en stockage centra, de eerste zijn de moderne kelders van Szent Gaal Kastely, 12 km van Szeksard, de tweede zijn de oude, traditionele kelders van Garay Pince in de benedestad van Szeksard. Grote kadarka aanplant, goed voor wijnen met een eigen stijl, lichter dan de klassieke egri bikaver. Willen niet zich overal aan aan passen maar een eigen Hongaars karakter houden en met Hongaarse druiven werken. Hebben wel merlot en cabernet franc omdat die volgens hun in Szeksard wel aarden. www.aliscavin.hu

Frankland, Great Southern, Australië. 102ha. Merv en Judy Lange. Pioniers die in 1971 hun eerste druivelaars aanplantten om te diversifiëren (tot dan alleen graan en schapen). Begonnen met cabernet sauvignon en riesling. Eerste jaargang 1976. Goed gemaakt, heel consistent en niet te duur. Gebruikt alleen eigen druiven. Jaarlijkse produktie 80.000 kisten. Michael Staniford is de wijnmaker sinds 1995. Opmerkelijke cuvées zouden de Jarrah Shiraz en Blackbutt Bordeaux zijn. De Icon Range is de top, gevolgd door de Black Label reeks en de jong te drinken instapwijnen van de White Label reeks. www.alkoomiwines.com.au In België verdeeld door Australian Fine Wines.

Fumane. Giovanni Allegrini (+1983), nu zijn kinderen Franco en Marilisa (oudste zoon Walter overleed in 2003). Franco is een getraind oenoloog. Al in de familie sinds de 16de eeuw. Topproducent in Valpolicella gebied die de strenge DOC regels heeft verlaten omdat er in zijn ogen teveel rommel wordt goedgekeurd. Zo’n beetje beschouwd als de voortrekker van de modernisten. Waren de eersten in de regio die de traditionele pergola snoeiwijze vervingen door de guyot, geschikter voor kwaliteitswijn. Ook hun amarone en recioto zijn zeer goed. De beste cuvées zijn La Grola, Palazzo della Torre en La Poja (op eik gerijpte mono-cépage van corvina). De La Grola bestaat sinds 1997 en was altijd al een IGT omdat Franco geen molinara wilde gebruiken in de blend. 70ha wijngaard, verdeeld over drie heuvels. Onder de naam Corte Giara worden iets alledaagsere wijnen uitgebracht die werden gemaakt met aangekocht fruit. Makt ook witte Soave. www.allegrini.it

Cornas. 5ha, deels overgenomen van Noël Verset. Electricien en autodidact. Eerste oogst in 1982. Lage opbrengsten (doelbewust). Wil weg van de wrange, tanninerijke basisstijl. Wordt beschouwd als een volgeling van de stijl van Chave en Clape. Maakt compacte krachtige wijnen. De lichtere heet Chaillot, van jonge stokken, de stevigere heet Reynard, van heel oude syrah stokken. De Reynard komt van een terroir met veel graniet en behoort tot de top. Levendige minerale wijnen van het Reynard terroir (1,2ha) dat veel harde graniet bevat en op het Z gericht is. Uitermate zorgvuldige oogst. Ontsteelt alleen in moeilijke jaren. Past een langdurige (20 – 25 dagen) schilweking op lage temperaturen toe, gevolgd door een langdurige fermentatie, zonder sulfiet ! Alleen bij de botteling krijgen ze een minimale dosis. Geen filtering.

Rioja. °1995 door Miguel Angel de Gregorio, vroeger de wijnmaker van de Bodega Breton en zoon van de wijngaardbeheerder van Marquès de Murrieta, en zijn zuster Mercedes. Begonnen in 1986 kleine stukjes land op te kopen in Briones en hebben nu 42 ha, met veel oude wijnstokken (waar hij gek op is), in en rond het dorp Briones. 18ha oude tempranillo stokken. Zeer lekkere en persoonlijke wijnen, waaronder de Aurus (bevat ook wat Graciano) en de Calvario, beiden niet goedkoop. De basis-Allende is iets goedkoper. Heeft ook een mooie maar dure witte Allende (op vat gerijpt met oude garnacha blanca wijnstokken). Gebruikt vaak de macération carbonique. www.finca-allende.com

Cravant-les-Coteaux, Chinon. °1985 door Philippe Alliet en echtgenote Claude wanneer ze de twee domeinen van hun ouders samenbrengen. Zand en kiezel (een middelmatig terroir, volgens Philippe). Sinds begin jaren 90 in stijgende lijn dankzij betere grondbewerking en beperkte rendementen, maar de kwalitatieve bocht komt er in midden jaren 90 wanneer ze wijngaarden aankopen op de Coteau de Noiré, een op het zuiden gerichte kalkhelling in het verlengde van de helling van Chinon, tot dan aanzien als te steil en te moeilijk om te bewerken. De wijnen van dit stuk land zijn, alhoewel de stokken nog erg jong zijn, zeer geconcentreerd, erg gesloten in hun jeugd en erg mineralig. Ze zijn pas te openen na vier vijf jaar kelder. Mooie volle wijnen met stevig verouderpotentieel. Heel goed bezig. Werd in de Revue de Vin de France ingeschat als de N°2 van de Loire.

Castilla-La Mancha. 7600 ha. Wit en rood. Gebruikte druiven: wit met merseguera, rood met monastrell, garnacha tintorera en cencibel (tempranillo). Deze DO ligt in het oosten van de regio Castilla-La Mancha. Als naam is de Almansa zo goed als onbekend omdat bijna alle wijn hier bulkwijn is voor andere wijnfabrieken. Begin jaren 90 was er nog maar één wijnmaker actief die zelf bottelde, Bodegas Piqueras. Het klimaat van Almansa is continentaal en dus warm en droog. De meeste wijngaarden zijn vlak met een ondergrond van kalksteen. De helft van de regio is aangeplant met monastrell, een derde met garnacha en de rest in hoofdzaak met de witte merseguera. Ondertussen komt er meer en meer cencibel (tempranillo) en ondermeer de Bodegas Piqueras maakt hier mooie rode wijnen mee waarin monastrell en cencibel gemengd zijn. De cencibel invloed laat zelfs houtrijping toe en er zijn nu enkele goede crianza’s en reserva’s.

Sub-regio van de Ribatejano. Centraal-Zuid Portugal. Gedomineerd door één grote coöperatieve.

Vairé, Fiefs Vendéens. Samuel Megnan, bij de start geholpen door Thierry Michon. 4ha in pacht, waarmee hij sinds 2005 wijn maakt. De wijngaarden liggen in het terroir van Brem, met veel leisteen. Veelbelovend, maar moet nog een eigen stijl ontwikkelen. Vijf cuvées.

Bourgogne. In dit dorp met zijn sterk ijzerhoudende grond liggen de appellations Aloxe-Corton, Corton en Corton-Charlemagne. De appellation Aloxe-Corton brengt een krachtige en volle bourgogne voort, iets goedkoper dan de andere twee en afkomstig uit wat lager gelegen wijngaarden, maar eveneens met stevig bewaarpotentieel. Typisch zijn kruiden en hout in de afdronk, maar deze wijnen zijn in het begin zeer ontoegankelijk en moeten eerst enkele jaren liggen. De bekendste premiers crus zijn les Maréchaudes, les Valozières en les Lolières. De wijngaarden die het laagst liggen brengen goede rode Bourgogne voort, licht en smaakvol maar zonder veel bewaarpotentieel. Bijna alle witte is Grand Cru en zeer droog maar met een opmerkelijk smakenpalet van boter, kaneel en honing. Een wijn met groot bewaarpotentieel. Zie ook Corton en Corton-Charlemagne, de twee Grand Cru’s van deze apellation.

Gemaakt met de druiven van 18 gemeenten in de Bouches du Rhône. De naam van het druivenras moet vermeld worden en de druiven moeten afkomstig zijn van wijngaarden die uitsluitend met die soort beplant zijn. Eventueel mag een blend van twee soorten maar geen van de twee mag dan minder dan 20% van de samenstelling bedragen. Meestal eenvoudige wijnen voor alledaagse consumptie.

Franse wijn van Duitse druiven in Duitse flessen met Duitse namen. Dit vat de Elzas aardig samen en het is precies deze combinatie van Franse wijnkunde met Duitse druiven die de Elzas uniek maakt in Frankrijk. Een Elzasser-fles is lang, slank en groen en herkent U onmiddellijk aan zijn karakteristieke on-franse vorm. De druiven zijn varianten die vooral in Duitsland gebruikt worden maar de Elzassers smaken anders (deels dankzij de andere smaak, deels dankzij het unieke terroir). De meeste worden nergens anders in Frankrijk gebruikt. In totaal beslaat het wijnbouwareaal van de Elzas ongeveer 15.305 ha, die zich over 170 kilometer van Noord naar Zuid uitstrekt. 92% van de productie betreft witte wijn. Ong 160 miljoen flessen worden hier per jaar gebotteld. In tegenstelling tot de Bordeaux zijn het hier vooral de coöperatieven of handelshuizen die wijn maken met druiven van verschillende boeren. Dit komt door de grote versnippering van de gronden. Met 5350 wijnbouwers is het gemiddelde domein kleiner dan 3ha. De ondergrond varieert enorm. Er zijn bodems van zand en kiezel, mergel en löss, kalk en klei, leisteen en graniet en zelfs vulkanisch gesteente. De wijn wordt zeer sterk beinvloed door het terroir: graniet levert eerder florale tonen op, kalk meer citrus, mergel meer peper en jodium, vulkanische ondergrond meer gerookte aroma’s. Dankzij de bescherming van de Vogezen, die de westenwind en de regen tegenhouden, kent de Elzas een apart klimaat. Een zachte en natte lente wordt meestal gevolgd door een warme zomer en een lang zonnig droog najaar. De trage rijping door het toch wat koelere klimaat zorgt voor veel aroma’s. Alle wijngaarden liggen op de westelijke en zuidoostelijke flanken van bergen en heuvels. Aan de voet van de Vogezen liggen de beste. Op heel veel plaatsen heerst een microklimaat. 10% van de producenten werkt bio.
De meeste Elzasser wijnen vallen onder de appellation Alsace, al dan niet met de naam van de druif er achter. In dat geval is het altijd een echte monocépage wijn (gemaakt van één druivenras). Een Alsace Grand Cru is steeds gemaakt van riesling, pinot gris, gewürztraminer of muscat en vermeld de naam van één van de eenenvijftig Grand Cru wijngaarden. Dit systeem werd ingevoerd in 1983, maar in 1992 volgde een eerste revisie. In theorie zijn dit de best gelegen wijngaarden waar dan ook nog eens verplicht gewerkt wordt met een kleinere opbrengst (55hl i.p.v. 80 hl). Sommige zijn klein (3ha), sommige groot (80ha) en niet alle zijn even terecht. Sommige zijn dan weer echte ontdekkingen. Uniek zijn de Vendange Tardive wijnen die weelderig en intens zijn en ongelooflijk goed kunnen zijn (95° oechsle). Ze worden gemaakt van speciaal uitgezochte druiven die na een lange en zonnige herfst rijk aan natuurlijke suikers zijn. Ze kunnen zeer oud worden en hebben bij voorkeur minstens vijf jaar kelder gekend. Ze combineren niet altijd even goed met alles omdat ze altijd zoet zijn , maar ze zijn ideaal voor bij roquefort, munster, epoisses of lichtzoete desserts. De Sélection des Grains Nobles wordt gemaakt van nog langer doorgerijpte druiven, vaak aangetast door botrytis, en is nog beter en duurder. Hij is zeer zeldzaam maar kan wedijveren met de beste zoete wijnen van over de hele wereld. De Crémant d’Alsace wordt gemaakt volgens de méthode Champenoise. De zeven wijnsoorten die hier de dienst uitmaken worden bijna altijd onversneden gebruikt en leveren dan ook de naam aan de wijn. Zes zijn wit (de pinot gris, Pinot blanc of klevner, gewürztraminer, sylvaner, riesling, muscat) en één is rood, de pinot noir. Heiligenstein is een variant van de Gewürztraminer die alleen in het dorp Heiligenstein groeit. De muscat is een mengeling van muscat blanc à petits grains en muscat-ottonel. De pinot blanc is vaak een mengeling van Pinot blanc en auxerrois.

• 2007: zij die te vroeg oogsten kregen te dunne wijnen, vooral in pinot gris, maar ook de andere cépages ontsnapten hier niet aan; wie geduld had en laat oogste ontsnapte hieraan; zeer goed jaar voor gewurztraminer.
• 2006: zeer heterogeen en een echt wijnbouwersjaar: door de overvloedige regen eigenlijk echt ondermaats, maar de echt sterk domeinen maakten dankzij rigoureuze selectie magnifieke wijnen, met de biodynamische dit jaar opvallend aan de top.
• 2005: voor alle instapcuvées een mager jaar met vaak groene of te dunne wijnen, in ieder geval snel te consumeren; voor de grand crus beter. De sylvaner, de riesling en de gewurztraminer komen er het beste uit maar selectief zijn is de boodschap. Redelijk geslaagd VT jaar. Redelijke rode maar geen bewaarwijn.
• 2004: zeer goed voor sylvaner, muscat en pinot blanc; de overvloedige regen in oktober was rampzalig voor gewurztraminer en pinot gris, alleen de betere rieslings konden hier tegen op; weinig of geen VT; er wordt steeds meer crémant verkocht.
• 2003: beste pinot noirs sinds tientallen jaren dankzij de warmte; ook heel goede gewurztraminers; wijnen die het van hun frisse zuren moeten hebben scoren minder dankzij de hoge suikergehaltes en zijn snel te drinken, op hun fruit. Er werd voor het eerst in de geschiedenis van de Elzas toelating gegeven om bij te zuren. Zeer slecht jaar voor riesling. Bijna alle witte zijn zwaar en missen zuren.
• 2002: middelmatig jaar; slecht voor muscat, pinot gris en pinot noir, goed voor riesling, sylvaner en pinot blanc. Opgelet voor te hoge rendementen bij de minder kwaliteitsbewuste wijnmakers.
• 2001: groot jaar maar slecht in de gewurztraminers. De muscat en de tokay pinot gris zijn iets beter. Goede rieslings.
• 2000: groot met goede rieslings, VTs en SGNs; gewurztraminer en chasselas zijn doordeweeks.
• 1999: redelijk, tegenvallende gewurz en muscat;
• 1998: zeer goede gewurztraminers, te hoge rendementen voor de andere.
• 1997: zeer snel evoluerende wijnen, absoluut nu te drinken

De Riesling wordt de koning van de Elzas genoemd (23% van de aanplant). Hij wordt al verbouwd sinds de vijftiende eeuw maar vroeger was de sylvaner populairder. Hij is zeer geschikt voor het Elzasser klimaat (late rijping), maar kan sterk variëren in smaak. Twee dingen zijn echter steeds aanwezig: een levendige, nerveuze zuurte die contrasteert met het al dan niet sterk zoete of aromatische, en een petroleumachtig smaakje dat zich bij het rijpen nog ontwikkeld. Bij het verouderen kan deze wijn sterk evolueren en na lang liggen krijgt het aroma een zeer eigenaardige combinatie van petroleum en honing. Indien de druif goed gerijpt is en de opbrengst binnen de perken is de riesling in staat om perfekt de eigenschappen van zijn terroir te tonen en de beste rieslings zijn gezocht, alhoewel je op reis in de Elzas soms zeer mooie verrassingen kan vinden bij kleinere producenten. Riesling die van kleirijke gronden komt is de volste, die van de graniet- en kalkbodems moet minstens 18 maanden rijpen voor hij drinkbaar wordt. Uitstekend bij gerookte vis, zeevruchten, forel, snoek, coq au riesling (nooit de zoete wijn gebruiken), choucroute garnie à l’alsacienne en wit kalfsvlees. Zeer goed bij visstoofschotels. Een grains nobles kan tot vijftien jaar bewaard worden.

De pinot gris levert een uiterst stijlvolle en rijke witte wijn op. Ondanks het lage zuurgehalte rijpt deze wijn zeer goed. Hij kan fris en jong zijn, maar ook weelderig zoet. De pure smaken van perzik en abrikoos en soms een lichte rokerigheid maken dit vaak een zoete wijn die toch droog is. De zoete is ideaal voor bij de foie gras, maar pinot gris past ook bij klein wild en gevogelte ter vervanging van rode wijn. Werd vroeger Tokay Pinot Gris genoemd, maar om een onderscheid te maken met de Tokay druif mag de naam niet meer gebruikt worden. Sommige Vendanges Tardives en Sélections de Grains Nobles zijn zeer lekker. De druif is op ongeveer 10% van de wijngaarden aangeplant en zijn populariteit neemt nog toe. De wijn kan, afhankelijk van de zoetheid, drie tot acht jaar bewaard worden.

De Gewürztraminer druif is en lid van de grotere traminer-familie en, zoals de naam gewürz al aanduid, zeer kruidig en aromatisch. De druif wordt al sinds minstens 1551 aanzien als een Elzas-specialiteit en komt in deze regio tot optimale resultaten. Een normale, goedgemaakte gewürztraminer is tegelijkertijd weelderig en droog, en zeer aromatisch. Het aroma wordt sterk bepaald door het terroir en het microklimaat. Vandaag is de druif op ongeveer 2500 ha of 17,6% van het totale plantoppervlak aanwezig. Deze wijn is culinair een buitenbeentje en een uitstekend begeleider van curry en andere pittige Chinese of Indische schotels. Het is een uitstekende dessertwijn die zeer goed combineert met sterke kazen als roquefort of munster op voorwaarde dat ook de wijn stevig genoeg is. In de Vendanges Tardives bereikt hij hemelse hoogtepunten en er zijn weinig smaaksensaties die hieraan kunnen tippen. Alhoewel een fles Vendages tardives nooit goedkoop is bereiken de prijzen maar zelden het waanzinnige niveau van de zoete Bordeaux-toppers. Wie in de Elzas rondreist kan zeer goede exemplaren op de kop tikken voor redelijke prijzen.

Muscat d’Alsace is droog en licht, met verfrissende druivensmaken en een typische zwoele geur met aroma’s van appel, sinaasappel, mandarijn en druif. Hij kan van twee druivenrassen gemaakt zijn: muscat à petits grains (ideaal) of muscat ottonel (minder). Hij wordt steeds minder verbouwd (momenteel slechts 2,3% van de oppervlakte of 340 ha) omdat de druif weinig oplevert en vaak ziek wordt. Het is ook niet de meest gemakkelijke druif om wijn mee te maken en het is een opgave voor de wijnbouwer om voldoende frisse zuurte te behouden. Deze wijn wordt bij voorkeur jong gedronken, maar kan twee tot vijf jaar bewaren. Hij past perfect bij asperges met boter en kervel (zo jong mogelijk). Het is tevens een goed aperitief, goed te combineren met bijvoorbeeld garnalen. Een goede keuze als wijn voor recepties. Ook erg goed bij kwarktaart.

Pinot Blanc is licht en zacht appelachtig en niet-aromatisch. In veel gevallen is het eigenlijk een mengeling van pinot blanc en auxerrois blanc. Beide zijn redelijk gemakkelijke druiven die zonder overdreven zorg en op iets minder goed gelegen stukken land toch goede resultaten geven. Het is echter de meest alledaagse van de Elzassers en hij is altijd jong en koel te drinken. Afhankelijk van de producent zijn ze nogal vaak saai en karakterloos, maar de goede combineren frisheid en body. De laatstte tien jaar verdubbelde het plantoppervlak van van 10 naar 21%. Klevner is de oude traditionele naam die in de Elzas zelf nog vaak gebruikt wordt. Kan twee tot acht jaar bewaard worden. Hij combineert met de meeste gerechten met de uitzondering van kaas of desserts. Goede wijn bij mosselen en asperges.

Sylvaner is pittig en fruitig, maar heeft vaak niet veel diepgang. Hij is jong en koel te drinken, idealiter als dorstlessend aperitief omdat hij meestal licht parelend is. Vandaag is zijn aandeel in de aanplantingen nog 17% (in 1969 was dat nog 27%) en hij wordt verdrongen door de gemakkelijkere pinot blanc. Wanneer goed gemaakt een volle honingsmaak met zure appeltjes en soms een vleugje tomaat. Combineert goed met choucroute, gerookt vlees, oesters en zomerse salades. 1780 ha in 2004. Economisch interessant vanwege zijn regelmaat en rendement. Er is een groot verschil tussen die van de betere hellingen met gecontroleerde opbrengst en de massa-sylvaner die licht, aangenaam en zonder pretentie is, maar door velen geapprecieerd als tafelwijn zonder meer. De betere sylvaners kunnen soms verrassend rijpen en krijgen dan een erg lange afdronk, soms met mooie aroma’s van onderhout.

De Pinot Noir is een moeilijke druif voor de Elzas die alleen in warme jaren genoeg zon vangt om goed te rijpen. Hij heeft dan echter een mooie aardbei-achtige smaak die erg lekker is. De laatste jaren steken enkele producenten de Bourgogne naar de kroon. De meeste is echter lichtrood en fris en gewoonweg plezierig. In mindere jaren wordt er vrolijke rosé mee gemaakt. Sommige pinot noirs zijn ‘vinifiés en rouge’, wat wil zeggen dat er tijdens het wijnmaakproces sap onderuit de gisttanks getapt werd en weer op de most of schillenhoed gegoten om de wijn voller te maken en meer smaak te geven. Vaak rijpen ze op eikenhouten vaten, wat ze nog meer Bourgogne-achtig maakt. Goed bij stoofschotels. Kan tot tien jaar bewaren. De druif beslaat nu 8,7% van de wijngaarden (1294 ha).

Crémant d’Alsace wordt hier als sinds de 19de eeuw gemaakt maar werd pas in 1976 een wettelijk erkende varieteit. Hij wordt gemaakt met pinot blanc, pinot gris, auxerrois, pinot noir, riesling en chardonnay. De druiven worden meestal geplukt nog voor ze helemaal rijp zijn. Varianten gemaakt met pinot gris, pinot noir en chardonnay zijn vaak erg goed en een valabel en prijsvriendelijk alternatief voor champagne.

Deze erg traditionele en eenvoudige wijn is anders dan de andere Elzassers omdat het hier gaat om een mengeling van verschillende druivenrassen. 100 jaar geleden waren de meeste wijngaarden nog niet aangeplant met één enkel druivenras, maar stonden de rassen door elkaar. Deze wijn was dan ook vaak een staalkaart van het kunnen van een wijnmaker en een echte cuvée van edele druiven, maar vandaag is het een afvalemmer geworden van de wijnboeren en steeds minder producenten maken hem. Meestal bevat hij een melange van chasselas, sylvaner, auxerrois en pinot blanc met een beetje gewürztraminer of Riesling om hem wat beter te maken. Hij is goedkoop en soms best drinkbaar maar moet jong gedronken worden. Enkele producenten steken er wat bovenuit (Rolly Gassmann), maar proeven alvorens te kopen is de boodschap. Enkele producenten noemen hun wijn Gentil in plaats van Edelzwicker. De beste zijn mengelingen van de nobelere druiven. In de Elzas zelf is dit in veel restaurants en cafés de huiswijn die per karaf geserveerd word. Ter plekke wordt hij steeds meer geconsumeerd en gewaardeerd en misschien is dit een voorafspiegeling van een renaissance.

In de 60er jaren was nog 13% van de gronden beplant met deze druif, vandaag nog slechts 1%. De wijn is licht, fruitig en jong, maar de meeste druiven worden gebruikt voor edelzwicker en een monocépage is zeldzaam.

Deze variant is zeldzaam geworden en mag niet verward worden met de clevner. In feite gaat het hier om een lokale variant van de Jura-druif savagnin rose.Hij is bijna overal verdrongen door de gewürztraminer maar in het dorp Heiligenstein en de vijf omringende dorpen bestaat hij nog. Hij is aromatisch, maar niet overdriven (rozen, violetjes, zoethout, menthol). Eind jaren 70 was hij zo goed als uitgestorven en restten er nog slechts een schamele 3ha. Vandaag bedraagt de aanplant ongeveer 40ha en wordt hij nog geteeld door een 20tal wijnmakers. Over het algemeen jong te drinken, maar de allerbeste winnen in de kelder aan karakter. Er uiteenlopend qua suikergehalte, dat werkelijk van de wijnmaker afhangt.

Totihue, Alto Cachapoal. Project van het San Pedro wijnconcern. °2001 met de bedoeling om hier, in aparte installaties, alleen op de top te mikken en een high level produkt te maken. Daardoor ontstonden de merken Altaïr en Sideral, beide in hoofdzaak bedoeld voor de export. Het project werd opgezet in partnership met Laurent Dassault (van Chateau Dassault in de St-Emilion) die verantwoordelijk zou geweest zijn voor de selectie van de perfecte plaats. 72ha hoog gelegen wijngaard met frisse bergwind, veel zon, grote dag-nacht verschillen en kiezelhoudende klei. De oudste stokken zijn 18jaar oud. Er wordt in de kelder gewerkt met zwaartekracht om pompen te vermijden. Nieuwe Franse eik. Een boutique-wijn, typisch voor de evolutie in Chili aan het begin van de eeuwwisselling. Ana Maria Cumsille is de getalanteerde jonge wijnmaakster die oenologie studeerde in Bordeaux en ondermeer ervaring opdeed bij Chateau Margaux. Ze probeert met de twee cuvées een uitdrukking te vinden van het Alto Cachapoal terroir, een relatief nieuw concept voor Chili. www.altairwines.com Nog niet geproefd. In België ingevoerd door Great Grapes in Brussegem.

La Morra, Piemonte. Elio Altare is één van de grote modernistische wijnmakers van de Barolo met uitstekende Dolcetto en Barbera, maar fantastische Barolo die jong intens, vol en fruitig zijn dankzij lagere opbrengsten. Hij wordt wel eens de godfather van de Barolo Boys genoemd. Maakte zijn eerste wijn toen hij 16 was, maar leerde in 1978 tijdens een reis door Bourgondië het belang van gezonde druiven en moderne vinificatiemethodes zoals kortere fermentatietijden en het gebruik van barriques en inox. Het domein, Cascina Nuova, werd in 1948 gesticht, door Giuseppe Altare, en de vernieuwing gebeurde niet zonder slag of stoot. Het wordt zelfs verteld dat zijn vader, Giovanni, hem onterfde nadat Elio met een kettingzaag de oude botti uit de kelders had verwijderd en dat Elio pas in 1985 na de dood van de oude terug in de kelders mocht. Elio introduceeerde als één van de eerste eiken barriques voor barolo. Strenge opbrengstbeperking met ondermeer groene oogst. Vermijdt het gebruik van pesticides en past de enherbement toe. Aanplant met 33% nebbiolo, 30% Dolcetto, 20% barbera, 10% cabernet sauvignon en 7% andere soorten. Maakt barolo in een zeer ontraditionele stijl à la Bourgogne, die jong al heel lekker is maar toch nog kan rijpen. Lekkere gewone Barolo, maar ook Langhe DOC, waarvan de Vigneta Arborina en de op barrique gerijpte Langhe Larigi de beste zijn. “Het interesseert me niet of ik grote barolo maak. Ik wil gewoon grote wijnen maken. En alle grote wijnen van deze wereld rijpen op barriques.” Elio Altare is extreem toegewijd aan zijn wijnen en sliep vroeger zelfs in zijn kelder “om naar de druiven te luisteren”. Vandaag is zijn oudste dochter Silvia afgestudeerd en actief in het bedrijf. www.elioaltare.com In België verdeeld door Enoteca Cantucci.

Lujan de Cuyo, Mendoza. Uit de kluiten gewassen bedrijf met traditie. 347 ha wijngaard, waaronder 7ha oude malbec in La Compuertas. Al lang bestaande bodega die in 1997 door Jean-Michel Arcaute (Chateau Clinet) werd herontdekt.  In 1999 overgenomen door de Franse familie d’Aulan (ex-Piper-Heidsieck, vandaag Ch. Sansonnet en Ch. Valrose in de Bordeaux en Dom. Dereszla in Hongarije), De familie is al sinds de jaren 70 actief in Argentinië en wordt sinds de dood van Jean-Michel Arcaute in 2001 geleid door Patrick d’Aulan. 200ha. Vanaf 1997 werden uitzonderlijke terroirs geselecteerd op wijngaarden als Alto Agrelo (75ha met malbec, cabernet sauvignon, merlot en chardonnay), Vista Flores (65ha aangeplant), La Consulta (7ha oude malbec) en Las Compuertas (7ha met 60 jaar oude malbec). De bodega werkt ook mee met het Clos de los Siete concept. Geconsulteerd door Michel Rolland, maar geleid door Philippe Rolet, de zoon van de gelijknamige familie in Arbois in de Jura. Naast enkele erg mooi single-vineyard wijnen als de Sérénade en de Alizarine, vooral bekend voor de Alto, de topcuvée, een donkere, intense blend van malbec en cabernet sauvignon.  www.altavistawines.com

zie Roussette

Trentino-Alto Adige. 5000ha. Wit en rood. Gebruikte druiven: rood met cabernet, lagrein, schiava, malvasia en pinot noir, wit met chardonnay, pinot grigio, pinot bianco, riesling, muller-thurgau en sylvaner. Deze historische wijnstreek met 300 jaar wijngeschiedenis lag tot 1919 in Oostenrijk en stond bekend als de provincie Süd-Tirol. De meeste inwoners spreken nog steeds Duits en hebben een wat ongemakkelijke verhouding met hun Italiaanse moederland. De wijntraditie, tot en met de vorm van de flessen van de witte wijn, is eerder Duits dan Italiaans. De hoofdstad is Bolzano. De wijngaarden liggen op de de hellingen van de Adige (Etsch) en de Isarco (Eisack) en de combinatie van de hoogte, de hellingsgraad en het klimaat (soms is dit de warmste plek van Italië) leveren vooral in wit wijnen op die doorgaan als de meest zuivere expressie van hun druivenrassen. Goedkoop is hij nooit en de werk- en oogstomstandigheden zijn vaak moeilijk. De grote verschillen in hoogte, orientatie en helling maken het mogelijk om zeer veel verschillende druivenrassen te kweken en dat is één van de charmes van de DOC. Als wijnliefhebber geraak je er niet snel uitgekeken. De gemiddelde kwaliteit ligt hoog. Er zijn een goede 5000 producenten.
Het zijn altijd monocépage wijnen, met maximum 15% van een ander druivenras. De rode (cabernet, lagrein, schiava, malvasia, pinot noir) groeien op het laagste niveau, de franse witte (chardonnay, pinot grigio, pinot bianco) een stukje hoger en de duitse witte (muller-thurgau, sylvaner) het hoogste. Aanraders zijn pinot bianco of weissburgunder, riesling, sylvaner en müller thurgau die helder en sprankelend is, en de rode lagrein. Elke variant heeft een Duitse en een Italiaanse naam: goudgetinte, zoete goldenmuskateller (moscato giallo) met bloemenaroma, weissburgunder (pinot bianco), ruländer (pinot grigio) die hier een rookachtig aroma krijgt, chardonnay, welschriesling (riesling italico), rheinriesling (riesling renano), müller-thurgau (riesling x sulvaner) met aroma’s van lindebloesem, silvaner (sylvaner), sauvignon, gewürztraminer (traminer aromatico) met aroma’s van lychees, zoete maar bleke rosenmuskateller (moscato rosa), een geurige lagrein kretzer (lagrein rosato), lagrein dunkel (lagrein scuro) met pruimen- en bramenaroma’s, vaak wat menthol, en een erg robuuste wijn, merlot kretzer (merlot rosato), cabernet-lagrein, merlot, cabernet-merlot, blauburgunder (pinot nero), blaubrugunder kretzer (pinot nero rosato), malvasier (malvasia), vernatsch (schiava), grauvernatsch (schiava grigia). Er bestaat ook een spumante van pinot bianco en/of chardonnay met maximaal 30% pinot nero of grigio. De schiava, pinot bianco, lagrein, chardonnay, pinot grigio en pinot nero wijnen zijn de belangrijkste in volume. Schiava is goed voor 60% van de produktie in de regio, één derde binnen de specifieke DOC. Er wordt een tamelijk lichte naar violetjes geurende wijn mee gemaakt. Een goede wijnmaker kan met de lagrein druif opmerkelijk frisse en minerale wijn maken met tonen van pruimen, peper en menthol, enigszins verwijzend naar syrah. De laatste decennia werd veel tijd geïnvesteerd in het zoeken van de perfecte druif per terroir en overeenkomstig aangeplant.

2005: redelijk goed; 2004: erg goed; 2003: redelijk goed; 2002: minder; 2001: erg goed

zie albariño

Spanje. Familie van wijnmakers die na successen in Priorat neerstreek in Bierzo om er hun exploot te herhalen. Ze kochten heel goedkoop grond op steile moeilijk te bewerken hellingen waarvan ze wisten dat ze door oriëntatie en afwatering perfect waren voor de druiventeelt. Biodynamisch. Werkten vanaf het begin met de lokale mencía specialist, Raul Perez. Hun Corullon is gemaakt met 100% mencia (enkel van eigen wijngaarden met leisteen in de ondergrond) en is zeer sterk. Ze hebben ook vijf cuvées van aparte wijngaarden, gemaakt in kleine hoeveelheden en erg duur.

Douro. Ook vader en grootvader verbouwden al druiven. Domingos studeerde eerst voor burgerlijk ingenieur maar nam in 1987 de familie business over. De Porto-crisis in 1988 zette hem op weg van de stille wijnen (voorheen ging de hele productie naar porto-huizen). Na studies viticultuur en oenologie zette hij een eigen kelder op in de Quinta do Gaivosa, de familiezetel. Vanaf het begin werd hij geholpen door de bekende wijnmaker Anselmo Mendes en in 1992 lanceerde hij zijn eerste wijn, een witte. Nu 110 ha verspreid over de Quinta de Aveleira, Das Caldes, da Estaçao, da Gaivosa en do Vale da Reposa. Zoon Tiago Alves de Sousa, landbouwingenieur, is nu ook actief. Sterke reputatie. www.alvesdesousa.com

Clansayes, Coteaux du Tricastin. Laurent Bes. Zijn ouders verkochten hun wijn nog aan de coöperatieve en waren zo goed als gestopt maar zoon Laurent heeft de wijnmicrobe te pakken en lanceerde in 2005 zijn eerste cuvée. Drie verschillende terroirs: klei en kalk op het plateau van Clansayes (280m en erg winderig) voor de cuvées Tissu de Syrah en Entre Chien et Loup; eveneens klei en kalk maar dan op het zuiden gericht in de vallon d’Alyssas; en bezaaid met grote vuursteen-keien (op het oosten gericht maar ook relatief warm) voor de hellingen van Valaurie. De twee laatste worden geassembleerd tot de cuvées Extrait d’Automne en leur de Vigne. Lutte raisonnée. Beperkte opbrengst (25 à 40 hl/ha). Zo weinig mogelijk suliet. 8 uur schilweking voor de witte. 10 à 20 dagen fermentatie voor de rode en vinificatie voor een jaar op tweedejaars eiken vat (nooit op nieuw). Nog maar pas, maar wel goed, bezig, naar het schijnt.

Sari d’Orcino, Ajaccio, Corsica. Pascal Albertini. 40ha rood met 60% sciaccarellu, 30% grenache en 10% nielluccio. 5ha met 100% vermentino. 200.000 flessen per jaar. Hoogst gelegen domein van de AOC op de flanken van de Cinarca vallei. Zand en graniet, veel keien, gemengd met klei, op naar de zee en het zuiden gerichte hellingen op 400 à 500m hoogte. Microkimaat met warme dagen en frisse nachten. Traditioneel domein uit 1820. Geen herbicides. Vooral sciaccarellu, maar ook niellucciu, cinsault,grenache, vermentinu. Mooi gamma, vooral in rood. www.closdalzeto.com

Calenzana, AOC Calvi, Corsica. 25ha. 22,5ha rood met 50% nielluccio, 30% sciacarello en 20% grenache. 2,5ha met 100% vermentino. 90.000 flessen per jaar. Sinds 1987 in handen van zoon Maurice Acquaviva. Pierre Acquaviva (een specialist middeleeuwse geschiedenis) nam in 1992 een beetje tegen wil en dank het familiedomein over, nadat zijn broer Jean-Baptiste, een Corsicaanse separatist, op jonge leeftijd om het leven kwam. Vond sindsdien zijn eigen stijl en maakt erg expressieve maar toch subtiele wijnen. Geen insecticides of pesticides. Goed gelegen wijngaarden op de hellingen van Calenzana. Sinds 1997 vernieuwde kelders. Het Fiuemeseccu gamma bestaat in wit, rosé (60% sciacarellu) en rood (60% niellucciu, 20% sciacarellu, 20% grenache). Wordt soms een wat te moderne stijl verweten.

Gaiole in Chianti. °1977. 90 ha, 500m boven de zeespiegel. Laura Sebasti (dochter van de stichter) en haar man Marco Pallanti (de oenoloog sinds 1982), al twintig jaar bezig op dit domein. Vanaf het bestudeerden ze elk perceel en plantten het waar nodig opnieuw aan met meer aangepaste rassen. In 2003 riep de Gambero Rosso hem nog uit tot wijnmaker van het jaar. Al vanaf midden jaren 80 zeer goed bezig. Uitstekende chianti classico. Andere uitblinkers zijn de Vigna l’Apparita Merlot (een vroege en peperdure Super-Toscaan) en verrassend genoeg een witte chardonnay, Al Poggio, één van de beste van Toscane. Bellavista en La Casuccia (merlot) zijn zijn beste wijngaarden die dan ook apart gebotteld worden. Il Chiuso is een stevige pinot nero. Wil echter ook een steeds betere chianti classico maken met 100% barrique (waarvan 25% nieuw eiken) en in grotere hoeveelheden. Maakten vroeger heel krachtige wijnen maar mikken nu veel meer op finesse, diepte en fluweligheid. Pallanti vind dat Chianti niet moet kijken naar Bordeaux als model, maar naar zichzelf.

Cairanne, Rhône. Michel Achiary, een pediater, nam al in 1984 de leiding van het familiedomein maar bleef ondertussen ook zijn carrière als arts verderzetten. Vanaf 2000 houdt hij zich voltijds bezig met het wijndomein, met de hulp van zijn echtgenote Marylène, zelf ook een dochter van wijnbouwers. Klei en kalk. 7ha in de vallei en op de hellingen. Grenache (sommige stokken zijn ouder dan 50jaar), mourvèdre en syrah. Klassieke CdR-Villages met een uitstekende prijs/kwaliteitsverhouding. In België verdeeld door Wijnhandel Van Roelen. www.achiary.com

Portugal zie Caíño Tinto

Veneto. Rood. Gebruikte druiven: minimaal 85% corvina veronese, rondinella en molinara, eventueel aangevuld met maximaal 15% rossignola, negrara, trentina, barbera of sangiovese. Dit is de droge versie van de traditionele recioto, die pas de laatste jaren zeer in de mode geraakte maar al lang bestaat. Amarone wordt gemaakt van jong geplukte, kwalitatief goede Valpolicella druiven die vier maanden drogen op een koele luchtige plaats op lage rekken. De geschrompelde trossen (ze zijn dan passito) worden dan droog gegist (wat nooit helemaal lukt, zodat de wijn altijd zéér fruitig blijft). Op fles krijgt hij twee jaar extra rijping. Het is een rijke en krachtige wijn met zoet fruit en alcohol en een droge bittere afdronk met zwarte chocolade en intens kersenfruit. Minimaal 14% alcohol. Het maken van Amarone is zeer arbeidsintensief en dit maakt de wijn redelijk duur, maar hij kan verrukkelijk zijn. Tijdens de droogperiode mag absoluut geen botrytis toeslaan en sommige producenten maken zelfs gebruik van windmachines om elke vorm van rotting tegen te gaan. De wijn past goed bij een krachtig wildgerecht. Vroeger was Amarone het paradepaardje van de regio, goed voor een beperkt deel van de produktie. De grote populariteit heeft geleid tot overproduktie en een vloedgolf van alcoholische, mierzoete en zware wijnen die hun gebrek aan kwaliteit verstoppen achter scheepsladingen eik, maar de gereputeerde huizen maken nog steeds uitstekende produkten, echte vini da meditazione, perfect voor een glas na de maaltijd.

2004: klassiek jaar, aroma’s, structuur en aciditeit zijn wat ze moeten zijn; de betere hebben bewaarpotentieel; 2003: soliede jaren die wat zuren missen, goed maar geen bewaarwijn; 2002: elegant, helder; 2001: heel stevige tannines; 2000: krachtige en geconcentreerde wijnen; 1999: gemengd, veel regen in september

Grand Cru uit de Champagne. Lang in de schaduw van Bouzy, maar sinds twee decennia erkend als een aparte stijl, even genereus maar een beetje strakker en dieper. 380ha. De helft van de wijngaarden is in handen van coöperatieven, 70ha in die van de grote huizen (vooral Mumm en Taittinger). Krug bracht in 2008 voor de eerste maal zijn Clos d’Ambonnay uit. Er blijft echter genoeg goed gelegen grond over voor de kleine producenten die hier indien ze goed werk doen de mooiste op pinot noir gebaseerde champagne’s van de Montagne de Reims maken. Het domein Egly-Ouriet is de voortrekker.

Maury, Roussillon. 200 jaar geleden heette dit wijngoed Domaine des Goudous en het behoorde met zijn tiental ha wijngaard toe aan de bisschop van Perpignan. Het kreeg zijn huidige naam toen Raymond Etienne Amiel, een ingenieur, het van de bisschop won in een kaartspel. In 1910 ging het over in handen van de familie Dupuy die er tot 1999 eigenaar van bleef. In 1999 overgekocht door Olivier Decelle, oud-eigenaar van Picard Surgelés, die onmiddellijk de jonge en erg getalenteerde wijnmaker Stéphane Gallet in dienst nam en stevig in het domein begon te investeren. 160 ha, met 90% grenache noir. 40 à 50 jaar oude stokken, met vaak erg lage rendementen (23 hl/ha). Terroir met veel leisteen en heel hete, droge zomers. Begint nu ook met “gewone” droge Côtes du Roussillon-Villages, maar het bekendst voor zijn Vin Doux Naturel. Lutte raisonnée, maar op weg naar een biodynamische wijnbouw. High-tech maar ook traditioneel. Werkt ook nog met de klassieke grote demijohn kruiken die in de zon staan te stoven.

Van deze Zwitserse witte druif bestaat nog slechts 40ha wijngaard in de Zwitserse Valais, waarvan 27 in de regio Vétroz. Er wordt een lichtzoete, aardse, nootachtige wijn mee gemaakt die enkele jaren kelderrijping nodig heeft. Typische aroma’s: verse noten, honing, bruin brood.

Bourgueil, Loire. Topproducent van de Bourgueil en tien jaar geleden één van de grote vernieuwers. Moderne, geconcentreerde wijnen. Heel redelijke prijzen. Ontbladert en past de groene oogst toe, beperkt het gebruik van onkruidbestrijders en laat de rijen tussen de druivelaars ploegen of ze met gras begroeien, om meer concentratie te krijgen zonder de alcoholische plompheid van te rijpe druiven. Rijpe cabernet druiven en opvoeding op hout. Zeer rijpe, rijkelijke in warme jaren zelfs opulente wijnen, die hierdoor wel wat weggroeien van wat een liefhebber van bourgeuil eigenlijk verwacht. N°10 in het Loire-klassement van 2006 in de Revue de Vin de France.

Griekenland. zie Mandelaria

Griekenland. zie Stavroto

Roccataderighi, ten N van Grosseto. °2002, op basis van het bestaande wijngoed Meleta. Een project van Elisabetta Foradori, de bekende wijnmaakster uit de Trentino, die zich wat begon te vervelen, en twee vrienden, Giovanni Podini en Thomas Widmann. 50ha, waarvan in 2006 30ha beplant was, met cabernet franc op de hoogste stukken en sangiovese en merlot lager. Grenache, carignan, mourvèdre, alicante en marselan zijn aangeplant in kleinere heoveelheden. De wijngaarden zijn strikt verdeeld over drie verschillende hoogtes en over veel verschillende perceeltjes, zodat Elisabetta een mengelmoes van terroirs krijgt. Ze liggen op 30km van de zee in de Massi heuvels. In de kelder Marco Tait (°1980), afgestudeerde oenoloog van San Michele dell’Adige (waar ook Elisabetta het vak leerde), na stages in Duitsland en Argentinië. Vandaag (2008) is de wijn een blend van in hoofdzaak cabernet franc en sangiovese, met grenache, carignan, mourvèdre, alicante en marsellane (als de specerijen in een schotel…). De Kepos is gemaakt met de vijf mediterrane druiven.  www.ampeleia.it

Manoir de Lavauguyot in Marigny-Brizay, Haut-Poitou, Loire. 41ha. 20ha rood met 40% gamay, 30% cabernet, 25% pinot noir en 5% merlot. 21ha met 75% sauvignon, 24% chardonnay en 1% folle blanche. Gemiddeld 30 jaar oude stokken. De sauvignon blanc en de cabernet sauvignon worden bovenop de heuvel aangeplant op een zandgrond met veel keien. Pinot noir en chardonnay komen terecht op de goed afgewaterde hellingen met verarmde klei. Onderaan staat de gamay en de cabernet franc, temidden van de in de kalkgrond uitgehouwen kelders. Fréderic Brochet (°1972), doctor in de oenologie, mikt sinds 1995 op moderne landwijnen (Vins de Pays de la Vienne) en mono-cépages om het familiaal domein terug tot leven te wekken. Twee duidelijk afgescheiden gamma’s. De Marigny-Neuf reeks wordt gemaakt met de jongere druivenstokken van het domein (ook toch al 20 jaar oud) en het zijn droge, gemakkelijke en leuk geprijsde (ong 5 euro) drinkwijnen. De veel intensere Ampelidae zijn ambitieuzer en worden gemaakt van met de hand geoogste druiven. Ze worden op vat gerijpt (merkbaar) en nooit gechaptaliseerd. In totaal niet minder dan 16 verschillende cuvées. www.ampelidae.com In Nederland verdeeld door Chabrol Wines in Amsterdam, in België door Basin & Marot in Brussel.

Fascinerende wetenschap die de genetische stamboom van druivenrassen onderzoekt. Heeft het laatste decennium veel vertelseltjes naar de prullenmand verwezen. Nog in volle ontwikkeling, maar laat nu al toe om min of meer het pad te volgen dat de druif als cultuursoort door Europa volgde.

Noordelijk Griekenland – Macedonia. 550ha. Gebruikte druiven: xinomavro en negoska. Dit is het noordelijkst gelegen wijngebied van Griekenland, met een eerder continentaal klimaat. De wijngaarden liggen op hoogtes van zo’n 650m. De wijnen kennen houtrijping. Er bestaat ook een sprankelende rosé.

Colombier, Bergerac. Christian Roche. 40ha. 15ha rood met 57% merlot, 20% cabernet franc, 15% cabernet sauvignon en 8% malbec. 25ha wit met 6% semillon, 28% sauvignon en 10% muscadelle. Eén van de belangrijkste wijnmakers van de Bergerac. Breed gamma, steeds perfect gevinifieerd, ongeacht de prijsklasse. Evenwichtige frisse en niet dure witte sauvignon blanc (komt van een perceel van 5ha in Colombier). Percelen in Pécharmant en Monbazillac. Sterke harmonieuze zoete Monbazillac. In rood een mooie complexe houtgelagerde cuvée L’Abbaye. Ook in rosé erg OK. Krijgt vaak mooie vermeldingen in de Guide Hachette en de Revue de Vin de France.

Tupungato Valley, Mendoza. °2003. 80ha. Partnership tussen zakenman H. Ward Lay en de Rutini familie. Wijnmaker Silvio Alberto deed ervaring op in California en Frankrijk. Michel Rolland als consultant. Hoog gelegen wijngaarden. Hypermoderne installaties. Breed en commercieel gamma met interesante Limited Reserve wijnen en een topwijn, de Pasionada. Heel ambitieus. www.andeluna.com In Nederland verdeeld door Figee Wine Import in Zoeterwoude.

California, Mendocino County. Tamelijk koel (25km van de Atlantische Oceaan) en vooral mousserende wijn volgens de méthode champenoise. Ondermeer Roederer heeft hier wijngaarden. 245 ha. Westen van Mendocino County. Erg goede gewurztraminer.

Pira, Conca de Barbera, Spanje. 80ha macabeo, parellada en trepat. De familie zit al sinds de 18de eeuw in wijn maar Carles bouwde zijn bodega in 1991. In 2004 werden de nieuwe kelders in gebruik genomen. Vooral gespecialiseerd in (uitstekende) cava. Ook een originele rode wijn van de trepat druif. In Belgiê verdeeld door Sacacorchos. www.cavandreu.com

Saint-Emilion. Sinds 1996 een Premier Grand Cru Classé “B”, daarvoor bekend als l’Angelus. Eigenlijk niet zo’n goede ligging onderaan de hellingen ten westen van St Emilion met zware grond, maar sinds jaren 80 steeds in stijgende lijn dankzij lage opbrengst, strenge selectie met late oogst en nieuwe eik. Dit resulteerde in 1986 in de erkenning als premier cru classé (de laatste keer dat een kasteel deze promotie maakte was in 1955). 23,4 ha met 50% merlot, 47% cabernet franc en 3% cabernet sauvignon. Gemiddeld 30 jaar oude stokken. 45 hl/ha. 70.000 flessen. Hubert de Boüard de Laforest. Tweede wijn is Le Carrillon en wordt beschouwd als één van de beste in zijn genre. Geconsulteerd door Michel Rolland. Eén van de modernste van de AOC, samen met Pavie. Zowel in goede als minder goede jaren verrukkelijk.

Margaux. Cru Bourgeois. 32 ha in Arsac en Cantenac. Engelse eigenaars. Vroeger een strenge, tanninerijke bewaarwijn (tien jaar is niet uitzonderlijk), maar tegenwoordig ook onmiddellijk drinkbaar. Zacht en bekoorlijk, niet overdreven duur. Tweede wijn La Ferme d’Angludet.

Renmark, Riverland, South Australia. Rond 1900 opgericht door Dr W.T. Angove die vanuit Cornwall naar Australië was geëmigreerd. Sinds 1983 geleid door de vierde generatie, John Carlyon Angove. Ook dochter Victoria is actief in het bedrijf. 450ha in de enorme Nanya Vineyard in Renmark, maar koopt ook druiven aan. Vandaag goed voor 1,8 miljoen flessen. In de Nanya wijngaard staan 19 rassen aangeplant en de oudste stokken dateren uit 1968. Momenteel wordt de wijngaard geherorganiseerd. Er wordt mechanisch geoogst. De kelders werden begonnen in 1910 en continu gemoderniseerd. De wijnmakers zijn Warrick Billings, Shane Clohesy en Tony Ingle. Heel groot bedrijf met een uitgebreide portfolio dat ook optreedt als verdeler voor kleinere domeinen. Heel modern uitgerust. www.angoves.com.au In België verdeeld door Hasselt Millésime, in Nederland door Intercaves in Harderwijk.

Tarragona, Montsant, Spanje. °1830. Oenoloog Josep Anguera Pons (in Spanje bekend als Mister Syrah) begon in 1977 met de aanplant van de syrah druif. Vanaf 1984 begon het domein zelf te bottelen. Vandaag zevende generatie met de broers Josep en Joan. 39ha met ook amandelen en olijven. Ongeveer 30ha wijngaard verdeeld over 4 wijngaarden. Aangeplant met syrah, grenache, cabernet en cariñena. Klei en kalk, op 200 à 300 m hoogte. 50 jaar oude grenache en carignan stokken en ondertussen ook al meer dan 20jaar oude syrah en cabernet. Ze gebruiken alleen eigen druiven die met de hand geplukt worden. Zowel Amerikaanse als Franse eik. Maakt hele goede syrah wijn (El Bugader). Andere cuvées zijn de Vi Jove, de La Planella en de Finca L’Argata. www.cellersjoandanguera.com

Lagrasse. °2000. 7ha, met 40% syrah, 35% carignan, 17% grenache, 4% mourvèdre en 4% cinsault. 15.000 flessen per jaar. Klei en zandsteen op 250 à 300 m hoogte, gericht op het noorden en noordoosten voor een tragere rijping. Sophie Guiraudon, oenologe en Philippe Mathias, landbouwingenieur, beiden ook werkzaam in Chateau Pech Latt. Drie cuvées, alle drie goed, van de simpele Le Lolo d’Anhel over de Les Terrassettes en de al wat ambitieuzere Les Dimanches. Zeer gedetailleerde zorg in de wijngaard, bio en bijna biodynamisch, met de hand geoogst. Zeer fijne, elegante wijnen, eerder in hun jeugd te drinken voor het excellente fruit, met carignan als een erg belangrijke factor. www.anhel.fr

Centraal-Griekenland – Thessaloniki. Wit, met roditis en savatiano. Appellation voor droge witte wijn van wijngaarden in de nabijheid van Volos. Enige witte aoc van Thessaloniki.

Felanitx, Mallorca, Spanje. Legendarische bodega, in 1994 gesticht door een groep vrienden rond Miguel Angel Cerdà, Pere Obrador en de oenoloog Frances Grimalt. Het domein werkt vooral met callet, de traditionele druif van Mallorca, zeer goed bestand tegen droogte maar zeer arbeidsintensief omdat de trossen ongelijkmatig rijpen, met groene en overrijpe trossen op hetzelfde moment. De drie sloten exclusieve contracten met een 135-tal kleine boeren met 50 tot 85 jaar oude stokken, goed voor 70ha wijngaard. Constant hoog niveau en vandaag zeer modern uitgerust. De echte Anima Negra is een 100% callet die, toen één van de jaargangen bij Parker een score van 98/100 haalde, in één klap een legende werd. Hij wordt uitgebracht onder de algemene benaming Mallorca om onder de regels van de eppellation uit te komen. De tweede wijn, AN/2 Anima Negra, is een blend van manto negro, monastrell, foganeu en callet. In bijzondere jaren maken ze ook de Son Negre.

Loire. Wit met chenin, chardonnay en sauvignon blanc, rosé met grolleau, cabernet franc en gamay, rood met gamay, cabernet sauvignon en cabernet franc. Deze regionale appellation strekt zich uit over 200 gemeentes en over het grondgebied van alle andere Loire-appellations. Ze gaat gebukt onder een slechte naam en is zeer wisselend van kwaliteit. Moderne technieken leveren echter meer en meer goede en betaalbare wijntjes op. Witte anjou is gemaakt van chenin druiven, maar de vraag van de verbruiker naar steeds drogere wijn heeft ertoe geleid dat er nu ook chardonnay of sauvignon blanc mag worden toegevoegd (maximaal 20%). Hij geurt naar appel, peer, grapefruit, ananas en exotische vruchten. Best drinken op 9 à 10°C. Rode Anjou is traditioneel gemaakt van gamay en lijkt op een ruwe beaujolais. Hij moet jong en bijna koud (12-14°C) gedronken worden. Meer en meer wordt er cabernet sauvignon of cabernet franc gebruikt wat de Anjou’s veel interessanter en rijker maakt. Deze wijnen geuren naar frambozen, zwarte bessen, versgesneden paprika’s en hebben soms iets rokerig. Ze moeten eveneens jong én koel gedronken worden.

Loire. Alleen rood met cabernet franc. In 1985 kregen 46 dorpen uit de Anjou een soort ere-vermelding en deze slaat dus op de betere gronden binnen de Anjou-appellatie. Hierbij werd niet alleen op de kwaliteit van de grond maar ook op de ligging gelet. De wijn is droog en fruitig en heeft enig bewaarpotentieel. Hij past goed bij varkensvlees, charcuterie en eenvoudige landelijke gerechten. Opdienen aan 14 tot 15°C.

Loire. Ong. 100 ha. Binnen de Anjou-Villages kregen vanaf 1998 tien dorpen nog eens een aparte vermelding omdat ze een beetje apart liggen op een plateau tussen de rivier en hellingen van Layon. De rode wijnen van deze sub-appellatie hebben een goede reputatie.

Friuli-Venezia Giulia. Wit en rood. Gemakkelijke rode en witte wijnen uit de vlaktes langs de kust.

Moezel, Duitsland. Ansgar Clüsserath, maar dochter Eva is sinds jaargang 2001, na studies in Geisenheim, verantwoordelijk voor het wijnmaken in het ouderlijk huis. 4ha. Vriendin van Philippe Wittmann uit Rheinhessen. Wijngaarden op de steile hellingen van de Moezel in de zeer leisteenhoudende terroirs van de Trittenheimer Apotheke en het misschien nog betere Trittenheimer Altärchen. De druiven worden met de hand geplukt en worden met hun natuurlijke gisten vergist. Daarna blijven ze nog vier à vijf maanden op de droesem (of sur lie) in grote houten vaten van 1200 liter, waardoor er zich meer smaken ontwikkelen. In België verdeeld door Divino en Vinikus. Zie ook de Degustatienota.

Witte druif uit Toscane die een aardige wijn voortbrengt. Ook aangeplant in Sicilië. Zou familie zijn van de Inzolia.

Toscane. Wit. Druif: Ansonica. Witte wijn met ansonica druiven uit wijngaarden aan de kust en op een vlakbijgelegen eiland. Zelfde regio als Parrina DOC.

Deze witte druif werd vooral aangeplant in het zuiden van Portugal en is goed bestand tegen de hitte daar. Grote aanplantingen in Reguengos en Vidiguera (Alentejo) en in delen van Estremadura en Terras do Sado. Ze wordt vaak vermengd met Arinto, maar ze is productiever en daarom vaak populairder. Voegt aroma’s toe aan een blend.

Zoon van Niccolo Antinori. Hij nam in 1966 het bedrijf over van zijn vader toen die op pensioen ging en kan beschouwd worden als de man die van het Antinori merk maakte waar het vandaag voor staat. Met de hulp van de nog door zijn vader aangeworven oenoloog Giacomo Tachis start hij een vernieuwingsprogramma dat de Italiaanse wijnwereld op zijn grondvesten zou doen daveren. Hij voert de ene na de andere technologische vernieuwing in en bouwt een zeer evenwichtig gamma uit met kwaliteit op alle niveau’s. Tijdens deze periode vervijftienvoudigd de produktie van het huis en het wordt één van de grootste spelers van Italië. In 1971 brengt hij de eerste jaargang Tignanello op de markt, een topwijn die bewust buiten de Chianti DOC wordt geproduceerd. Door kloonselectie, temperatuurcontrole, het gebruik van cabernet sauvignon en de introductie van de barrique creëert hij de eerste zogenaamde super-Toscaan, die nog beter wordt wanneer in 1975 de beslissing valt om de traditionele witte druiven uit de blend te halen. In 1978 komt de Solaia op de markt, zijn tweede Super-Toscaan. De markt reageert overweldigend op deze nieuwe topwijnen en al snel maakt ieder groot huis in Italië zijn eigen versie. In 1985 investeert Piero (samen met Whitbread) in het Atlas Peak wijngoed in Napa Valley (dat hij in 1993 koopt en volledig in de firma opneemt). Eigendommen in de Piemonte, Puglia, Montepulciano en Umbria vervoegen het pakket en ook Hongarije en Malta zien investeringen van Antinori. Zijn drie dochters, Albiera, Allegra en Alessia zijn alle drie actief binnen de groep.

Valpolicella. Pier Paolo en Stefano Antolini. 4ha in de buurt van Marano Valpolicella, 3ha vlakbij Negrar (aangeplant in 2004). In het begin verkochten ze alles door aan de handel. Sinds kort bottelen ze ook zelf. Vooral gepassioneerd door wat er in de wijngaard gebeurt. Onlangs werd een nieuwe kelder ingehuldigd. Klein maar jong en dynamisch. www.antolinivini.it

Deze Italiaanse oenoloog begon na studies in Firenze, Bordeaux en Californië zijn carrière als assistant wijnmaker bij Frescobaldi. In 1993 kreeg hij een leidinggevende positie als wijnmaker bij Antinori, waar hij ondermeer verantwoordelijk was voor Tignanello. In 1996 startte hij samen met een partner, Attilio Pagli, zijn eigen bedrijf op, Matura, dat het hele wijnproces, van de wijngaard tot de verkoop, consulteert aan belangstellenden. Hij is ook lid van het DOCG proefcomité van Toscane en wordt beschouwd als één van de beste proevers van Italië. Momenteel is hij actief als vliegende wijnmaker in Argentinië, Australië, Californië, Chili, Frankrijk, Italië, Roemenië, Spanje en Zuid-Afrika. Hij kan op hetzelfde niveau geplaatst worden als mensen zoals Michel Rolland of Denis Dubourdieu. Hij probeert de gulden middenweg te vinden tussen de Oude en de Nieuwe Wereld: de Oude Wereld probeert de wijn te verkopen die het maakt, de Nieuwe Wereld maakt de wijn die het kan verkopen. Hij probeert de gulden middenweg te vinden: een wijn die nog weet waar hij vandaan komt en tegelijkertijd tegemoetkomt aan wat de consument zoekt. Eén van zijn dada’s is de wijngaard waar hij zijn cliënten leert over de smaak van rijpe druiven en opbrengstbegeleiding.

Patras, NW Peloponnesos. Goed uitgeruste wijnmaakboetiek met mooi gamma. 23ha, maar goed voor een produktie van niet minder dan 450.000 flessen per jaar. Naast hun eigen wijngaarden hebben ze een akkoord met de eigenaars van nog eens 52ha die volgens hun aanwijzingen beheerd worden. Alle wijngaarden liggen op de hellingen van de Achaia bergen en in Arcadia en Ilia. Yannis en Nikos Halikias, kozijns, zijn de eigenaars, Tassos Drossiadis en Mihalis Probonas zijn de oenologen. Constantine Antonopoulos, de visionaire stichter, overleed in 94 bij een auto-ongeluk. Witte Mantinia en Patras, mooie chardonnay en de op nieuwe eik gerijpte cabernet, Nea Dris (cab s en f). www.antonopoulos-vineyards.com

Antugnac, Limoux. Jean-Luc Terrier en Christian Collovray, de eigenaren van het Domaine des Deux Roches in de Mâcon. 32ha rood met 31% merlot, 20% pinot noir, 20% syrah, 10% cabernet franc, 7% cinsault, 6% cot, 6% cabernet sauvignon. 31ha wit met 75% chardonnay, 17% mauzac, 5% sauvignon en 3% chenin. 300.000 flessen per jaar. Klei en kalk, tussen de 300 en de 500m hoogte. 30 à 45 hl/ha. Lutte integrée. Modern uitgerust. Er wordt gevinifieerd in de stijl van de Mâcon, maar goed gemaakt en precies. Eén van de doelstellingen is een Languedoc-versie van de pinot noir, geen simpel ideaal. Voorlopig het sterkst in wit, maar ze winnen terrein in rood. www.collovrayterrier.com

Santa Cruz, Colchagua, Central Valley, Chili. Wijngaarden in de Apalta vallei, in Curico, Maipo en Maule. 18ha in San Juan de Pirque (Maipo), 60ha in Apaltagua (klei en kiezel), 60ha in Trincao Valley in Curico en 140ha in Huaquen in Maule. De wijnen worden gemaakt in de kelders in Apaltagua. Eigendom van de Amerikaanse zakenman Edward Tutunjian toen die tijdens een vakantie in Chili besloot om er wijn te gaan maken. Alvaro Espinoza is de consulterende wijnmaker. Elftal wijnen onder het Apaltagua label met de Envero en de Crial als vooral op carmenère gebaseerde topwijnen (ze zijn nogal trots op hun kunnen met deze druif). Onder het Tutunjian label vooral wijnen die in de VS worden verdeeld onder de merknaam Pacifico Sur. www.apaltagua.com In België niet verdeeld.

Savoie. Cru. Deze droge, frisse en aromatische witte wijn wordt gemaakt met de jacquère druif en komt van wijngaarden waarvan de ondergrond bestaat uit materiaal dat door gletsjers werd afgezet. Hij heeft daardoor een typische vuursteensmaak. Hij moet koel (8°C) gedronken worden. De op het N en NO gerichte wijngaarden krijgen ’s morgens al vroeg zon, maar zien die ook snel weer weg gaan (daarom iets meer zuren dan andere savoie). Sinds kort wordt er ook chardonnay en mondeuse geteeld. Zeer goede combinatie met asperges.

Lazio. 3590 ha. Wit en rood. Gebruikte druiven: trebbiano, merlot, sangiovese. De wijngaarden van Aprilia liggen op drooggelegd moerasgebied en waren steeds meer gericht op massaproductie dan op kwaliteit. Er wordt vooral witte Trebiano gemaakt en slechts 25% is rood. De op hoeveelheid gerichte productiemethodes worden momenteel herbekeken en de meest recente jaargangen zouden beter zijn. Er zijn ongeveer 1000 producenten.

Aragon ligt tussen Navarra en Catalonië, met Zaragoza als hoofdstad en de Ebro als rivier. Het harde en droge landklimaat, aan drie zijden afgesloten van zee-invloed, bracht vroeger alleen zware wijn van de garnacha op die in bulk verkocht werd en slechts zelden op fles werd getrokken. Sinds een tiental jaar zijn er DO-regio’s geschapen en wordt er gemoderniseerd. De drie DO’s zijn Somontano, Campo de Borja, Calatayud en Cariñena.

Portugal. zie Tempranillo

Zo goed als verdwenen, historische rode druif van lage kwaliteit. Ze kwam vroeger vooral voor in de Languedoc.

Bijna verdwenen Franse witte druif doe ooit goed was voor 6% van de aanplant in de Champagne maar zo goed als verdween met de phylloxera crisis. Hier en daar staat nog een beetje aangeplant.

Savoie. Rood met mondeuse. Deze diepgekleurde, levendige rode wijn wordt gemaakt met mondeuse-druiven en mag gedronken worden na 1 à 2 jaar. Wijngaarden die veel zon vangen en beschermd zijn tegen de koude noordenwind door het gebergte.

Jura, Frankrijk. 937 ha. Wit met savagnin en chardonnay, rosé met poulsard en rood met trousseau, poulsard, pinot noir. De grootste en bekendste appellatie van de Jura. Het is ook de oudste appellatie van Frankrijk en ze werd al erkend in 1936. De ondergrond bevat rode mergel met een vrij hoog kiezelgehalte en het klimaat is dat van de Jura (zie Jura – regio). De wijngaarden liggen in zes dorpen rond de stad Arbois en het dorp Pupillin mag zijn naam toevoegen op het etiket. De bekendste wijn van de Arbois en de Jura is de Vin Jaune, een zeer eigenaardige sherry achtige droge witte wijn die sous voile wordt ontwikkeld (zie jura-regio). Hij heeft steeds minstens zes jaar vatrijping achter de rug. Vin Jaune van de Arbois is wat krachtiger en vetter dan die van bijv. Chateau-Chalon. Hij past zeer goed bij comté of roquefort. De zoete Vin de Paille is zeldzaam en duur en wordt gemaakt van druiven die van oktober tot januari op stromatten liggen te verdrogen. Ze leveren een heel geconcentreerd sap op dat daarna tot vier jaar gisting in kleine vatjes ondergaat. Alhoewel de savagnin druif de specialiteit van de regio is wordt er ook aangename witte wijn gemaakt van chardonnay druiven, soms met wat savagnin en zelfs soms poulsard om hem wat meer karakter te geven. De belangrijkste rode druif is de Trousseau waarmee men een zware rode wijn maakt. Met de Poulsard druif wordt een bijzonder goede rokerige rosé (Pupillin) gemaakt en een leuke lichte rode. Ook de pinot noir wordt met succes gebruikt voor een bleke maar goede rode.

Oud druivenras uit de Loir et Cher. Onlangs omgedoopt tot Orbois om geen verwarring te scheppen met de AOC Arbois.

Sardinië. Sinds 1987. Wit, rosé en rood. Gebruikte druiven: trebbiano voor wit, sangiovese voor rood. Dit is een vrij bescheiden DOC voor een gewone witte, een droge rosato en een vriendelijke rosso. Hij werd in 1987 erkend en staat voor frisse, aangename wijn.

Sauternes. Grand Cru Classé. 29ha met 90% sémillon, 9% sauvignon en 1% muscadelle. Gemiddeld 45 jaar oude stokken, 17hl/ha, 6600 stokken/ha. Kiezel en klei en kalk. 60.000 flessen per jaar. Goede prijs/kwaliteitverhouding. Excellent gelegen terroir in Bommes(waarvan de kenners eigenlijk iets meer verwachtten) en een buur van La Tour Blanche. Mist wat finesse. Naar het schijnt terug op de goede weg. Fermentatie op barrique. 18 maanden opvoeding op eik. De cuvée Arche-Lafaurie komt van twee aparte ha. De Prieuré d’Arche is de tweede wijn. Maken ook een droge witte en een droge rode. www.chateaudarche-sauternes.com

Graves. Illats, ten N van Sauternes. Eén van de klassieke Graves kastelen. Deels pure kiezel, deels kiezel op klei. 44ha. Regelmatige productie. De rode wint bij vijf jaar kelder. Kreeg de 40e plaats in het Graves klassement van 2005 in de Revue de Vin de France.

Patrimonio, Corsica. Antoine en Marie Arena. 11ha, waarvan 4 rood met 100% niellucciu en 7 ha wit met 60% vermentinu en 40% muscat. 45000 flessen per jaar. Vanaf 1982 in een door hem zelf samengestelde wijngaard. Kalk en leisteen. In rood uitsluitend nielluccio en een specialist in deze druif met een grote reputatie. Biodynamisch en heel sterk gericht op wat er in de wijngaard gebeurt om het terroir van Patrimonio zo duidelijk mogelijk tot uiting te laten komen. Rendementsbeperking en een zeer goed gekozen oogstdatum halen alles uit de druif en het terroir wat erin zit. Blijft ook verder experimenteren. Stevige Carco (3ha , veel kalk) die wat keldertijd vraagt om zachter te worden, een elegante, zijdeachtige Grotte di Sole (3ha, klei en kalk) en een indrukwekkende Morta Maïo van de jongere stokken, gevinifieerd op beton sinds 2004. Ook de witte (met dezelfde naam) zijn erg mooi. Ook een goede witte van bianco gentile (een vin de table omdat de druif niet mag worden gebruikt binnen de AOC). Nu geholpen door zonen Jean-Baptiste (wijngaard) en Antoine-Marie (kelder). Eén van de beste domeinen van Corsica, en tegelijk ook één van de meest bescheiden (maar met zeer veel temperament).

Grosseto, Toscane. Gianpaolo Paglia en Justine Keeling. Gianpaolo is een bioloog die als onderzoeker de hele wereld afreisde voor hij terug keerde naar de Maremma, zijn geboortestreek, samen met zijn engelse vrouw Justine. In 1997 richtte hij met de spaarcenten van zijn ouders die een restaurant hadden dit wijngoed op. Geconcentreerde, mondvullende en toch licht verteerbare wijnen die populair zijn bij de critici. Fabrizio Moltard als keldermeester. 20ha. www.poggioargentiera.com. Maakt onder de Maremma IGT vleugels een blend met syrah en alicante toen hij als bioloog ontdekte dat de lokale alicante geen ingeweken bastaard van de garnacha was, zoals tot dan geloofd door de mensen van de streek, maar eerder de alicante bouschet, een stroeve harde druif die in Frankrijk gebruikt wordt om meer kleur te geven aan een blend. In de Maremma blijkt ze verrassend goed te presteren (indien ze streng in toom gehouden wordt).

Met zijn 230.000 ha wijngaard is Argentinië de vijfde grootste producent van de wereld. Ongeveer de helft van de wijngaarden is aangeplant met tafeldruiven of druiven die bestemd zijn voor de productie van rozijnen. 60% van de aanplant voor wijn is wit. Pas vanaf midden de jaren 90 is men er bezig met kwaliteit in plaats van kwantiteit. De wijngeschiedenis van Argentinië is betrekkelijk oud: de eerste wijn werd hier gemaakt in 1541 door missionarissen. De oudste Argentijnse rassen zijn criolla en cereza en moscatel rosada, alledrie alleen geschikt voor massaconsumptie, maar er bestaan veel oude aanplantingen met europese druiven (cabernet sauvignon, chardonnay) waarvan de druivelaars nu een geschikte leeftijd hebben. De Argentijnen drinken een groot deel van hun wijnen zelf. Slechts 10% gaat naar de export. Er zijn zes wijnregio’s te onderscheiden: Mendoza (goed voor 70%), San Juan, La Rioja, Salta, Rio Negro (Patagonië) en Catamarca. Echte topwijnen blijven in Argentinië (redelijk) zeldzaam, maar in de prijsregio onder de 10 euro staat het land heel sterk.
De witte druivenrassen zijn hier in de meerderheid. Torrontes is de belangrijkste witte druif en er wordt een frisse, fruitige en elegante witte mee gemaakt, met pittige zuurheid, en geurend naar rozen en muskaatnoot. De druif is waarschijnlijk van origine Spaans, uit Galicië, en er bestaan drie klonen, waarvan de torrontes Riojana en de torrontes Sanjuanino het meest voorkomen. De pedro gimenez is de meest aangeplante (15.000ha) maar er wordt alleen druivensap mee gemaakt (de druif is geen familie van pedro ximenez). Moscatel de Alejandria (5500ha), chardonnay (5000ha), viognier (2000ha), ugni blanc, sauvignon blanc, pinot gris, chenin blanc en sémillon worden eveneens gebruikt. De criolla hangt wat tussen roze en rood in en alhoewel hij goed is voor 30% van de aanplant is hij neutraal van smaak, vooral popualir voor zijn hoge opbrengsten. De eveneens lokale cereza lijkt er sterk op. Malbec is intens en sterk, met aroma’s van bessenfruit, pruimen en honing in zijn jeugd en truffel en anijs op leeftijd, en komt vooral voor in Mendoza. Hij heeft een lang en zacht mondgevoel en is ook goed wanneer op eik gelagerd. Het is vandaag de meest aangeplante druif van het land, op de voet gevolgd door de bonarda (17.224ha) (kersen met een bittertje) en de cabernet sauvignon (16.184 ha). Enkele Italiaanse druiven als barbera (925ha) en sangiovese kennen ook succes, evenals de Spaanse tempranillo. Met cabernet sauvignon wordt ook steeds betere wijn gemaakt, vaak vermengd met merlot of malbec. De eerste syrah (10.846 ha) wijnen zijn veelbelovend, maar de pinot noir (1176 ha) heeft nog weinig moois voortgebracht en lijkt voorlopig een te moeilijke druif te zijn. Ook merlot (7.095 ha) en tempranillo (5.630 ha).
De wijngaarden van Argentinë liggen allen in het westen, tegen de Andes waar ze kunnen profiteren van het smeltwater voor de irrigatie. Vijf % ligt in het noordwesten (Jujuy, Salta, Tucuman, Catamarca en La Rioja), 3% in Patagonia (Neuquen, Rio Negro en Chabut) en meer dan 90% in het centrum of de Cuyo, met Mendoza en San Juan. De temperatuur daalt niet alleen met de hoogte (alle wijngaarden liggen tussen de 500 en 3000m hoog) maar ook met de breedtegraad, zodat er beduidende verschillen zijn. Gecombineerd met de vele verschillende ondergronden kunnen de omstandigheden dan ook sterk uiteenlopen.
Zie voor meer info http://www.winesofargentina.org/

Mendoza, Argentinië. Budgetmerk van Nicolas Catena, gelanceerd in 1999. Miguel Navarro is de wijnmaker. Deze wijnen worden gemaakt op de Bodegas Esmeralda en zijn eigenlijk speciaal bestemd voor de Britse markt (in samenwerking met Bibendum Wine, een grote Britse importeur). Je vindt ze ook in België (Colruyt). Over het algemeen een goede prijs/kwaliteitsverhouding. http://www.argentowine.com/

Episkopi Ghonias, Santorini, Cycladen eilanden. °1903. Yannis Arghyros. 90.000 flessen per jaar. Zeer oude assyrtiko stokken, gemiddeld 80 jaar oud en nooit blootgesteld aan phylloxera in zeer goed gelegen wijngaarden in Episkopi Ghonias. Yannis Paraskevopoulos van het bekende Gaia fungeert hier als oenoloog-consultant (en vinifieert zijn eigen witte Santorini druiven ook hier). Ook bekend voor hun zeer oude vinsantos die ze pas tot twintig jaar na de oogst uitbrengen (niet goedkoop) en waarvan de oudste teruggaan tot de oogst van 1974. Eén van de beste domeinen van Santorini.

Kreta. Rood. Gebruikte druiven: kotsifali en mandilaria. Zuidelijke kant van Herakleion.

Deze originele witte druif uit Portugal ontmoet men vaak in de Alentejo omdat ze één van de weinige is die er de hete zomers aankan en toch haar zuren behoudt. Ze heeft iets citrusfris en is droog en geurig. De houdbaarheid is goed (soms verrassend goed voor een witte) en iemand die zijn vak kent kan er ook een zekere complexiteit uit puren. Ook vaak gebruikt in blends. Heel veel gebruikt in Bucelas. Ook bekend als Pederna (in vinho verde). Sommige wijnbouwers vinden dat ze te weinig oplevert en planten minder goede maar productievere soorten aan. Typische aroma’s : citroen, limoen, appel.

Aberin, Navarra. 355ha groot domein van de Chivite familie, in 1988 aangeplant en sinds de jaren 90 gebruikt voor het aanleveren van de druiven voor de Colleccion 125. Sinds 2000 wordt een deel van de oogst apart gebotteld in de hoop een apart statuut te krijgen, wat in 2007 ook lukte toen deze wijngaard als eerste kandidaat in Navarra de DO Pago toegewezen kreeg, zijn eigen privé-appellatie (zie onder DO Pago). Vandaag worden 128ha wijngaard van het domein gebruikt voor deze DO (tempranillo, cabernet sauvignon en merlot). De Colleccion 125 blijft bestaan en wordt de tweede wijn van het domein die blijft uitkomen onder de DO Navarra. Rafael Moneo, de bekende architect, tekende voor de niuewe gebouwen. www.bodegaschivite.com

Morey-Saint-Denis. °1946 door Joseph Arlaud. Zoon Cyprien leidt sinds 1998 het domein maar wordt nu full-time geholpen door broer Romain (°1976). Vader Hervé houdt zich op de achtergrond. Gloednieuwe installaties en erg mooie wijngaarden. Biodynamisch. Opbrengstbeperking door groene oogst. Bewerken het land sinds kort met een paard in plaats van een tractor om de bodem minder te belasten. Absoluut op te volgen maar nog niet op hoogtepunt (maar goed onderweg). De vernieuwingen van Cyprien gecombineerd met het potentieel en de traditie maken dit een veelbelovend domein en een voorbeeld voor veel andere domeinen waar de ene generatie de andere opvolgt. Zijdezachte, bijna sexy wijnen (volgens verschillende bronnen).

Arlay. Graaf Alain de Laguiche. Behoort tot de oudste wijngaarden van Frankrijk. In 1960 terug uitgebouwd door de vader van Alain. 30ha, met 17ha rood en 13ha wit. 47% pinot noir, 22,5% savagnin, 21% chardonnay, 5% poulsard, 4,5% trousseau. 100.000 flessen per jaar. Kalk en leem. Wijngaarden op het zuiden, in de rug tegen de wind beschermd door een heuvel. Lutte raisonnée. Maken (met uitzondering van een chardonnay) geen monocépages maar assembleren in hun eigen stijl. Erg klassiek qua stijl, steeds hoog niveau, uitstekende bewaarwijnen. Meestal pas jaren na de oogst gebotteld, wat een heel eigen stijl oplevert. www.arlay.com

Prémeaux, Bourgogne. Olivier Leriche is de technisch directeur. Ooit eigendom van het Maison Jules Belin, maar sinds 1987 in handen van Axa Millésimes en Jean-Pierre Desmedt via een speciale constructie. 12ha rood met pinot noir en 2ha wit met 95% chardonnay en 5% pinot gris. 60.000 flessen per jaar. Gemiddeld 25 jaar oude stokken. Bio. 35hl/ha. Met de hand geoogst. Fermentatie met de complete trossen, wat lichter gekleurde wijnen geeft dan anders. 12 maanden vat voor wit, 17 voor rood, ongeveer 1/3 nieuwe voor de Arlot en 1/2 voor dde Clos des Fôrets. Geen filtering. Mikt eerder op elegantie dan op extractie. Zuiver en haarfijn. 50% rijpt op nieuw eiken. Ondermeer rode van de 4ha Clos de l’Arlot maar de kampioen is de erg lekkere witte met dezelfde naam, één van de meest originele en verleidelijke witte van de Côte de Nuits. De Clos de l’Arlot zelf is een erg apart 7ha groot perceel met Ook de Clos des Fôrets Saint-Georges is erg sterk. Sinds 1987 stevige investeringen, ondermeer in een nieuwe cuverie gebaseerd op die van Jacques Seysses van Dujac, een vriend van Jean-Pierre. Sinds januari 2007 heeft Christian Seely hier de touwtjes in handen.

Pauillac. 5ème Cru Classé. 49 ha met drie verschillende terroirs. In 1855 nog bekend als Mouton d’Armailhac. Droeg ooit ook de namen Mouton-Baron-Philippe en Mouton-Baronne-Philippe. Sinds 1989 terug onder zijn echte naam. Vandaag geleid door Philippine de Rothschild. 52% cabernet sauvignon, 11% cabernet franc, 20% merlot. Eigendom van de familie de Rothschild sinds 1933. Een klassieker. Ligt tussen Pontet-Canet en Mouton. Elegant eerder dan stevig, maar de laatste jaren aan het veranderen.

Saint-Emilion. Alexandre de Malet Roquefort. 18,8 ha met 70% merlot, 25% cabernet franc en 5% cabernet sauvignon. 80.000 flessen. Op de zandgronden in het Z van de Appellation. Elegant en goed gemaakt maar net geen topper. Nu terug iets ambitieuzer.

Subzone van de Valle d’Aoste. Rode wijn met nebbiolo.

Fronsac, Bordeaux. 25ha. Sinds ongeveer 70 jaar eigendom van een Belgische familie die het domein uitbreidde van 9 tot 25 ha. Aangekocht in 1939 door de Belgische wijnhandelaar uit Courcelles, Georges Hénin, sinds 1985 bestuurd door kleinzoon Jean-Pierre Hérail. Sinds 1999 nam diens zoon Xavier de zaken ter plaatse over. 80% merlot, 15% cabernet franc, 5% cabernet sauvignon. Ofwel jong drinken van het derde tot zesde jaar ofwel rijp tussen de 8 en de 12 jaar oud.

Arneis is een Italiaanse druif waarmee droge witte Roero Arneis wijn wordt gemaakt in de Piemonte regio. De kwaliteit loopt nogal uiteen (net als de prijs) maar op zijn best is het een verfrissende wijn die na twee jaartjes kelder zachter wordt en dan een aangenaam nootachtig aroma krijgt. Mist soms wat zuren en is absoluut geen bewaarwijn, maar evolueert soms verrassend bij een iets langer contact met zuurstof. Omwille van zijn dunne schil moeilijk te kweken (arneis betekent in het lokale dialect moeilijk of koppig). Tegen het midden van de 20e eeuw zo goed als verdwenen en herontdekt door Alfredo Currado. De schamele restanten waren toen bekend als nebbiolo blanco en werden zoet gevinifieerd of gewoon bij in het vat nebbiolo gegooid. Currado ontdekte in oude teksten dat de wijn ooit een erg goede naam had en vroeg aan een parochiepriester om zijn parochianen te vertellen dat hij na de zondagmis hun nebbiolo bianco wou opkopen. Een vijftigtal parochianen reageerden en brachten per kar, fiets of te voet hun druiven en hiermee werd de eerste droge arneis sinds decennia gemaakt, eigenlijk zelfs per ongeluk omdat Currado eigenlijk een zoete wijn wou maken. Momenteel is er 580 ha aangeplant en de Roero Arneis verwierf onlangs zelfs DOCG status. Typische aroma’s : perziken, peren, noten, groene appels, bloemen, zoethout, amandelen, kruiden.

Verzenay, Champagne. Familiedomein. 10ha rood met 100% pinot noir en 2ha wit met 100% chardonnay. 100.000 flessen per jaar. Een paar mooie percelen naast de molen van Verzenay. Traditionele champagnes met veel karakter en pinot noir en een beetje chardonnay (5%) uit Cramant dat ze aankopen. Nog zeer redelijk geprijsd. Eerder voorbestemd voor de maaltijd dan voor het aperitief. www.champagne-michel-arnould.com

Terras do Sado, Portugal. Wit en rood. Bestaat niet meer als apart wijngebied en nu deel van de Palmela DOC.

Irouléguy, Sud-Ouest. Therese en Michel Riouspeyrous. 6,3ha rood met 55% tannat, 25% cabernet franc en 20% cabernet sauvignon. 2ha wit met 55% gros manseng, 35% petit manseng en 10% courbu. De stokken zijn aangeplant in 1989 en 2000. 5000 à 6000 stokken per ha, deels in terrasbouw. Bio maar sterk geinteresseerd in de biodynamische principes. Goed in alle drie de kleuren en waarschijnlijk het beste huis van de aoc Irouléguy.

Saint-Emilion Grand Cru Classé. Klein domein dat een weelderige wijn maakt. Vreoger François Rodhain, maar sinds 2002 Roger en Jean-Philippe Caille, wat vooral zichtbaar wordt vanaf de 2003 (fluweliger) en de 2004, de eerste waar Roger echt gelukkig mee was. Ook daarvoor al erg sterk, met een goede prijs/kwaliteitsverhouding, maar de laatste Rodhain jaren wat wisselvalliger. Ten ZW van St-Emilion. Minimaal vijf jaar kelder, maar meer mag. Gebruikt gewoonlijk redelijk veel (35%) cabernet sauvignon. 9,5 ha met 60% merlot, 20% cabernet franc en 20% cabernet sauvignon.

Estremadura, Portugal. Wit en rood. Gebruikte druiven: Druiven (rood) camarate, periquita, tinta miuda, (wit) fernão pires, jampal vital.De wijngaarden van de Arruda liggen op heuvels rond de stad Arruda dos Vinhos, ten Noorden (ongeveer 40km) van Lissabon. Het is een eenvoudige fruitige rode wijn van wijnstokken met hoge opbrengst. Nogal flauwe witte, maar ook hier is beterschap merkbaar. De lokale coöperatieve Arruda dos Vinhos gaat er elk jaar weer een klein beetje op vooruit.

Deze witte franse druif is zeer typisch voor Pacherenc du Vic-Bilh. Ook gebruikt voor de Cotes de St-Mont. Meestal geblend met manseng en courbu. Ook bekend als ruffiac.

Laguardia, Rioja. °1985. Zeer goed bezig zijnde co-operatieve in het Baskische deel van de Rioja, geleid door de veeleisende Juan Carlos López de la Calle en de oenoloog Benjamin Roméo. Juan José Santos als keldermeester. 70ha. Opgericht door een groep druivenkwekers die dachten dat ze betere wijn van hun druiven konden maken dan degenen aan wie ze hun wijnen verkochten. Juan Carlos is een hevig tegenstander van het Reserva en Gran Reserva systeem dat volgens hem geen enkele kwaliteitsgarantie biedt. Hij maakte van deze co-op op tien jaar tijd één van de meest vooruitstrevende en interessantste wijndomeinen van de Rioja. Veel jonge fruitige cosechero wijnen (zonder hout), maar ook drie grote cuvées: El Pison (duur en goed), Grandes Añadas (idem) en Pagos Viejos (iets minder duur). 70ha. Het paradepaardje is de 18 maanden op eik gerijpte Viñas de Gain. www.artadi.com

zie Petite Arvine

Pre-phylloxera rode druif uit de Languedoc. Niet erg productief en daarom niet in grote hoeveelheden terug aangeplant. Mag worden gebruikt in een Minervois. Op zichzelf licht maar redelijk aromatisch.

Deze witte druif komt voor in Campania in Zuid-Italië, in de provincies Napels en Caserta. Er wordt een frisse, licht parelende wijn mee gemaakt die alleen in de regio populair is maar ook een droge witte en een zoete passito. Erg aparte groeiwijze, in populieren, met takken die tot 15m hoog groeien, gekend als alberata aversana. Erg kleine opbrengsten en heel arbeidsintensief.

Eigenlijk een soort verzamelnaam die aanduidt dat het gaat om een geel-witte druif. Bekende soorten zijn Asprouda Moureli (Mykene), Patras, Thiras (Santorini), Zakynthos, Corfu, Monemvassias, Kythnou, Spetson, Argolidas en Mantinias. De meeste zijn zelfs geen familie van elkaar.

Deze portugese witte druif komt vooral voor in de Dão regio. Sterke verwantschap met Palomino.

Nadat er op het wijndomein per perceeltje geoogst en gevinifieerd werd, worden de verschillende cuvées geassembleerd of samengevoegd met het oog op een bepaald eindresultaat. Hierdoor kan de keldermeester elk jaar opnieuw een bepaald karakter aan zijn wijn meegeven en krijgt de wijn, indien goed gelukt, een hoge mate van complexiteit mee. Bij champagne gebeurt dit met verschillende jaargangen, bij andere wijnen steeds met wijnen van hetzelfde jaartal.

Umbria. Wit en rood. Gebruikte druiven: grecchetto voor wit, merlot, sangiovese voor rood. Het zijn hier hete en droge zomers met relatief milde winters en een bergketen houdt veel vochtig weer en koude wind tegen. De meeste wijngaarden liggen op hellingen, de beste op kleigrond met kalk.

Zeer aromatisch en voldoende zuren indien hij modern gevinifieerd werd, zelfs wanneer de druiven erg rijp geworden zijn. Afkomstig uit Santorini en één van de betere witte druiven van Griekenland. De beste komt uit Santorini en de andere Cycladen, maar hij groeit ook elders in kleinere hoeveelheden. Resistente druif die zeer goed tegen de warmte en de droogte kan en ook in deze omstandigheden zijn zuren kan bewaren. Goed bestand tegen ziektes als meeldauw. Zeer produktief. Redelijk veel alcohol, erg stevige zuren maar met een lage pH. Sterk mineraal getint en met de neiging om te oxideren wat het niet de makkelijkste druif maakt voor de wijnmakers. Ideaal bij mezze. Vaak als blend met Savatiano. Typische aroma’s: citrus en limoen, bloemen en toetsjes wit fruit; als vinsanto dadels en gedroogde vijgen. Deze zoete vinsanto’s kunnen zeer oud worden.

Piemonte. Asti of Asti Spumante is een heerlijk lichte, prikkelende, delicate en zuivere schuimwijn met een redelijk laag alcoholgehalte (7,5 à 9%) en gemaakt met de muscat druif. Sinds 1993 kan hij binnen deze DOCG spumante, frizzante of naturale (stil) zijn maar de spumante is de bekendste. De wijngaarden liggen rond de stad Canelli waar de meeste produktiehuizen gevestigd zijn en in de provincies Asti, Cuneo en Alessandria. Hij wordt gemaakt op een traditionele manier die verschilt van andere methodes. Eerst worden de druiven in grote autoclavi of gisttanks gestopt. Nog voor de gisting voltooid is wordt de temperatuur verlaagd en de most onder druk gefilterd zodat er veel natuurlijk druivensap overblijft en de op dat moment aanwezige belletjes aanwezig blijven. Daarna wordt hij onmiddellijk op fles getrokken. Het is geen bewaarwijn en het motto is dus: kopen en drinken. Goede Asti geurt naar muskaatdruiven en heeft een zachte, delicate smaak met een goede zoet-zuur balans. Zeer geschikt als aperitief bij vers fruit. Drinken op 6 – 8°C.

Hongarije. 1494 ha. Transdanubia. NW van Boedapest. Twee kleine wijngebieden. Witte wijn met sauvignon blanc, pinot gris, olaszrisling, rajnai risling, rislingszilvani (müller-thurgau), tramini, chardonnay, irsai olivér en leányka. Wijngaarden in de heuvels tussen de Donau en het Dunántúli gebergte. Frisse, fruitige wijnen met stevige zuren. Hier lagen de beroemde wijngaarden en kelders van baron Esterhazy die sinds de tweede helft van de 19de eeuw de regio bekend maakten. Eén van de koelere regio’s van Hongarije. Zand en löss. Omvat de dorpen Bársonyos, Császár, Csép, Ete, Kerékteleki, Kisbér, Nagyigmánd, Vérteskethely (Aszar) en Baj, Bajót, Dunaalmás, Dunaszentmiklós, Esztergom, Kesztölc, Kocs, Lábatlan, Mocsa, Neszmély, Nyergesújfalu, Sütto, Szomód, Tata en Vértesszolos (Neszmély).

San José, Tupungato. Mendoza, aan de ingang van de Tupungato vallei. Eigendom van John du Monceau (ex-Accor). Naast wijnbouw ook fruit en zelfs forellen. In 2008 waren de nieuwe kelders klaar. 60ha, op ongeveer 1200m hoogte. Een deel van de druiven wordt aangekocht. Jean-Edouard de Rochebouet (ex-Chandon) is de directeur, Philippe Carrayel is de technisch directeur. Hij wordt geholpen door de oenoloog Roberto de la Mota. Het domein maakt ook schuimwijn. De eerste jaargang was 2007. Zou veelbelovend zijn met sterke topcuvées.

Veelgebruikt in blends waar hij zachtheid aanbrengt. Vooral Cycladen en Dodecanese eilanden, maar ook Noord-Griekenland. Uit Rhodos (waar het de belangrijkste druif is) en het vasteland komen nu ook monocépages. Produktieve witte druif die soms een tekort aan zuren vertoont en vaak wordt gebruikt in blends met de strengere, hoekigere assyrtiko. Redelijk ziektebestand. Zeer oude druif die naar alle waarschijnlijkheid al in de oudheid werd gebruitk (theriaki). Typische aroma’s : meloen, limoen.

Bijna verdwenen. Griekse rode druif. Beetje in de cycladen in een blend met mandelaria

Lazio. Rood. Recente DOC (1999) die toelaat om met Franse druiven te werken.

Frankrijk. Erkend vanaf oogst 2006. Mag worden gemaakt in de departementen Gironde, Charente, Charente-Maritime, Dordogne en een deel van Lot-et-Garonne. 85hl/ha voor rood en rosé, 90 hl/ha voor wit. Laat de grote handelshuizen toe om merkwijnen te creëren met vermelding van het druivenras zoals men dat doet in de Nieuwe Wereld. De bedoeling is om de wijncrisis in Bordeaux en Bergerac, die vooral de “kleinere” wijnen treft, op te lossen.

California, Napa Valley. 4500ha, eigendom van Atlas Peak Vineyard. Erkend sinds 1992. Assistentie van Antinori en Bollinger. Een vierde van de Californische sangiovese wordt hier verbouwd, ook cabernet sauvignon en chardonnay.

De wijnregio rond Athene was ooit de grootste van Griekenland met ongeveer 120.000 ha wijngaard. Vandaag schiet daar nog zo’n 60.000 van over door de explosieve groei van Athene. Grote aanplant van savatiano, de retsina druif, die grotendeels wordt gebruikt voor bulkwijn voor de hoofdstad. Roditis is de druif die meest wordt gebruikt voor rosé. Er wordt zo goed als geen rode wijn gemaakt. Ook veel oude wijndomeinen die moderniseerden, wijngaarden bijkochten in andere delen van Griekenland en goed bezig zijn.

Italiaans wijnconsulent. Opgeleid in de Veneto en later actief in Franciacorta en Chianti. Eerder op zoek naar karakter dan naar Parker-punten (zijn woorden). Vindt balans en elegantie belangrijk en is niet gek van heel rijpe wijnen. Hardwerkende bescheiden consultant die zich niet opdringt en goed samenwerkt met de wijnmakers van het huis waarvoor hij consulteert. Houdt er niet van zijn eigen stijl op te dringen.

Solvang, Santa Barbara, Central Coast, California. °1982 door Jim Clendenen en Adam Tolmach (die zich ondertussen teruggetrokken heeft). Pinot noir, pinot blanc, pinot gris en chardonnay en erg sterk in het identificeren van de geschikte terroirs voor deze druiven in Californië. Onder de naam Il Podere dell’Olivos ook goed bezig met Italiaanse druivenrassen. Jim Clendenen, die qua looks zo kan gaan meespelen met Led Zeppelin, is een erg belangrijke figuur geweest voor de opkomst van de wijncultuur in de VS maar speelde ook een rol op wereldvlak als pionier van een nieuwe stijl. Het Duitse vaktijdschrift WeinGourmet verkoos hem in 2004 tot wijnmaker van het jaar. De druiven voor Au Bon Climat komen vooral uit de eigen Bien Nacido wijngaard (wat betreft chardonnay en pinot noir) die in de AVA Santa Maria ligt, net zoals de in 1998 aangekochte Le Bon Climat wijngaard. Beide zijn goed gelegen wijngaarden met weinig regen, warme dagen en koele nachten. Hij koopt ook druiven van een drietal andere wijngaarden. In België ingevoerd door SWAFFOU in Pulle. www.aubonclimat.com

Aubuis, Vouvray. Bernard Fouquet sinds 1983. Familiedomein. Bernard Fouquet mikt op loepzuivere frisheid door extreme hygiene in de kelder. Zeer meticuleus wijnmaker met respect voor tradities maar modern uitgerust. Past in de wijngaard de enherbement permanent en de lutte raisonnée toe, wat wil zeggen dat er gras groeit tussen de stokken, en dat er alleen gewerkt wordt met bio-insecticides en alleen wanneer nodig. Manuele oogst in tries (voor 21 van de 22ha), gebruik van een pneumatische pers, koeling van de most door inert gas om oxydatie te voorkomen. Rijping op thermogereguleerde cuves voor de meeste, eiken vat (een mix van nieuw tot vijfdejaars) voor sommige droge en alle moelleux. Maakt elk jaar 120.000 flessen. Bernard gelooft rotsvast in terroir. De wijngaarden Le Marigny, Le Bouchet, Le Plan de Jean en Le Clos de l’Auberdière liggen op een ondergrond van klei en kalk. Die van Les Girardières, Les Perruches en Les Chairs Salées bevat eerder klei en silex. Naar het schijnt bijna het mooiste terroir van de aoc. Eerder zachte stijl. Laat naar het schijnt de laatste twee milésimes wat steekjes vallen, maar sinds 2005 terug in vorm. www.vouvrayfouquet.com

Zuidelijke Rhône. Rode druif . Lijkt wat op carignan maar zachter en met veel minder potentieel. Mag in Zuid-Frankrijk worden gebruikt in AOC blends (zelfs Chateauneuf-du-Pape), maar sterk op de terugweg.

Nieuw-Zeeland. Vooral de cabernet sauvignon doet het hier goed dankzij zijn dikke schil. De regio is
de natste van het land en de grond bestaat uit klei met een bovenlaag van leem. Vier belangrijke districten: Greater Auckland met Henderson en South Auckland, Waiheke Island, Kumeu/Huapai/Waimauku en Matakana. In de laatste twee doen de cabernet sauvignon en de merlot het zeer goed.

Languedoc-Roussillon. Vooral rood. Landwijnen uit de streek van de Corbières en de Fitou. Enorme productie.

Auggen, Baden. °1922. 400 leden, 290 ha wijngaard. Goed voor een jaarproduktie van 2,2 miljoen flessen. De topwijngaarden zijn de Auggener Letten en Schäf. Kaolin en zandsteen-leisteen met klei. 45% gutedel, 18% spätburgunder, 10% weissburgunder, 10% müller-thurgau en 10% regent. Sterk in gutedel, waarmee ze geregeld prijzen behalen en smakelijke dorstlessende wijnen kunnen maken. Andreas Philipp is de wijnmaker. Beweren veel meer dan vroeger biologische bestrijdingsmiddelen te gebruiken en zouden ook de enherbement toepassen. www.auggener-wein.de

Montpeyroux, Languedoc. Sylvain Fadat. °1989 met 4ha in Montpeyroux, met alleen mourvèdre en carignan. In het begin kweekte hij ook meloenen, perizken en tomaten maar vanaf 1992 uitsluitend druiven. Een terroir man. Hecht veel belang aan het werk in de wijngaard, ondermeer aand de verdeling bladerdek-druivendracht. 25,5 ha (vroeger 29, maar sinds 2004 nam de man wat gas terug). 22,3ha rood met 29% mourvèdre, 24% syrah, 18% carignan, 16% grenache, 7% cinsault, 5% merlot en cabernet. 3,2 ha wit met 20% roussanne, 20% vermentino, 15% ugni, 15% chardonnay, 15% grenache en 15% marsanne. De wijngaarden liggen in het gehucht Aupilhac (13,5ha, terrassen met vooral mourvèdre en carignan) en in een stuk land bekend als Les Cocalières (8ha, 350m hoog, vooral syrah). In Aniane bezit hij ook een wijngaard van zijn grootvader, Marcel Baumes, met vooral kiezel, met de naam Les Plôs de Baumes. Er wordt met de hand geoogst. Groene oogst bij de jongste stokken. Maakt geen gebruik van vreemde gisten. Zowel sterk in goedkoop (Lou Maset, uitstekende prijs/kwaliteit) als in grote bewaarwijn (Le Clos). Uitgebreid en homogeen gamma. Was de man die Montpeyroux als terroir “ontdekte”. Vier dochters, twee operaties aan het hart en nog steeds onvermoeibaar (decanter 2006). In België vindbaar bij Vini Pure in Leuven. www.aupilhac.com

Van Franse afkomst. Hybride die ooit erg populair was in de VS, zeer productief en sterk is, maar weinig kwaliteit oplevert.

Duitse kwaliteitsaanduiding. Vanaf QmP niveau. Strengere selectie van druiven naar hun suikergehalte of schimmelniveau (botrytis). Zoete, krachtige wijnen.

Saint-Emilion. Catherine en Alain Vauthier sinds 1998. Sinds enige tijd met de hulp van dochter Pauline. 7ha. Complexe en rijke wijn met tot 50% cabernet franc. Zeer duur maar zonder twijfel de perfecte St Emilion, misschien wel de beste ooit. Adembenemend. Sinds 1996 ism Michel Rolland en sindsdien krachtiger maar volgens sommigen minder elegant. Er worden maar 2000 kisten van gemaakt en hij is zeer duur, maar het grootste deel van de opbrengsten wordt steevast terug geïnvesteerd in vernieuwingen. Hier wordt niets aan het toeval overgelaten. Sinds 1998 ook sensueler en beschouwd als een van de allergrootste.

Latour-de-France, Côtes du Roussillon. Sinds 2001. Anne en Jacques de Chancel. 12ha. Leisteen en gneiss. Meer dan 50 jaar oude carignan stokken, syrah (30jaar), grenache (40 jaar) en mourvèdre. Lage rendementen. Lutte raisonnée en sinds 2001 geen kunstmest meer. Onkruidbestrijding is vervangen door ploegen om de wortels te dwingen dieper te gaan. Sinds 2007 bezig met de omschakeling naar bio. Er wordt met de hand geoogst in mandjes van 12kg, op het juiste rijpingsmoment. Parcellaire vinificatie. Ontsteling. Twee a drie weken schilweking. Spontane gisting. Opvoeding op inox of eik. http://chancelj.fr Verdeeld door Les Verres Bavards in Dendermonde.

Narbonne. 500ha groot domein met 170ha wijngaard en 20ha olijfbomen. Twee derde van de aanplant valt onder de AOC Corbières. 10ha wit. 25% syrah, 20% grenache, 13% mourvèdre, 10% carignan, 8% cabernet sauvignon, 7% cabernet franc en 6% chardonnay. Ook wat merlot, alicante, petit verdot en cinsault. 4400 stokken/ha. Men mikt op een opbrengst van 35 hl/ha. Nog erg jonge stokken. Eigendom van de Domaines Baron de Rothschild sinds 1999 (en toen compleet verwaarloosd). Eric Kohler als keldermeester. Parcellaire vinificatie alvorens men assembleert, zoals in de Bordeaux. Het domein zoekt naar wijnen die hun regio en bodem weergeven, maar ook de huisstijl (elegantie en complexiteit) en dat kan alleen door te assembleren. 2003 was de eerste jaargang sinds de overname. Volledig vernieuwde kelders met gerestaureerde betonnen fermentatietanks. Zeer modern uitgerust. De Vins de Pays (wit en rood) komen van druiven uit de vallei. De Château d’Aussières is de topcuvée, een Corbières, die op 40% eik waarvan de helft nieuwe wordt opgevoed gedurende 12 à 16 maanden. De tweede wijn, A d’Aussières, krijgt 20% eik gedurende 12 maanden. De wijnen van dit domein worden gezien als een compromis tussen de elegantie van de Bordeaux en het fruit van de Languedoc. www.aussieres.com

De geschiedenis van de Australische wijnbouw begint in 1788, in de tuin van gouverneur Philips. Na 1830 kent ze een gestage uitbreiding en tegen het einde van de eeuw heeft ze zich over grote delen van het land verspreid. De vraag bleef echter beperkt tot het eigen land, en pas vanaf het vierde kwartaal van de twintigste eeuw begon Australië aan de verovering van de (wijn)wereld, met veel succes. Vooral in de landen waar ook het drinken van wijn pas later populair werd en die geen eigen wijntraditie hadden namen Australische wijnen een groot deel van de markt in. Vandaag wordt er in Engeland meer Australische dan Franse wijn ingevoerd. Precies het feit dat Australië geen strenge, regels opleggende wijntraditie kende, gecombineerd met het feit dat het klimaat in combinatie met irrigatie bij uitstek geschikt is voor de productie van zeer grote hoeveelheden, maakten dat de Australiërs vanaf het begin mikten op de massa. Dit deden ze door goed gemaakte, bijna onmiddellijk drinkbare wijn op de markt te brengen in zeer grote hoeveelheden, zodat wanneer de consument zijn lievelingsflesje vond dit niet alleen het hele jaar maar ook nog eens in heel het land, en zelfs in de buurlanden, verkrijgbaar was. De zeer herkenbare stijlen, de onmiddellijke drinkbaarheid en de goede prijs maakten het een droom voor marketeers. Waar de klassieke landen trouwens wijn maakten om te drinken bij het eten, maakt Australië wijn die je drinkt bij eender welke gelegenheid. Het merendeel van de export gaat naar Groot-Brittannië en de Verenigde Staten, daarna volgen Nieuw-Zeeland, Canada en Ierland.
Tegen het einde van 2004 was 164000 ha aangeplant. Eind jaren negentig was nog 58% wit, maar in 2001 overheersten voor het eerst de rode wijnen die het vooral in de export zeer goed doen. Sinds 1994 werd het land opgedeeld in wijnzones, op hun beurt opgedeeld in regio’s (40). Er zijn twee overheersende klimaattypes: zuiden met een woestijnklimaat (irrigatie is noodzakelijk), noorden dat warm en vochtig is (gevaar voor rotting). De ruim 900 bedrijven houden zich bijna altijd bezig met industriële massaproductie met druiven van zo’n beetje overal. Zelfs de toppers zijn vaak multidistrictwijnen en het terroir heeft hier zelden belang. Ondanks het feit dat het klimaat voor een Europeaan nogal gemakkelijk lijkt (dankzij de irrigatie en de zon zeer zelden mislukte oogsten), zijn er wel degelijk verschillen die bij proefsessies vaak opmerkelijk blijken te zijn. Enkele wijngebieden zijn trouwens beduidend minder warm dan wij denken.
Australische wijnen zijn bijna altijd monocépages (de wijn moet dan minstens 85% van een varieteit bevatten). Chardonnay (211000ha) is de meest aangeplante. Oudere Australische chardonnay’s lijden soms onder een hoge alcoholgraad en wat teveel eik, maar ze hebben veel persoonlijkheid en zijn vandaag dankzij verbeterde technieken wat verfijnder. Ze kunnen tot zes jaar bewaren en zijn goed na twee jaar. De meest populaire rode is de shiraz (192000 ha), goed voor 20% van de aanplant. Hij komt zowel voor als (te) simpele massawijn dan als superwijn die tot veertig jaar kan bewaren en de grote Rhône wijnen benadert. De cabernet sauvignon (127000) is de tweede rode druif, maar wordt meestal geassembleerd met merlot of syrah. De witte sémillon (80000ha) kan schitterend zijn, met bewaartijden tot 20 jaar en in Australië is ook de witte colombard (35000 ha) populair. Merlot (32000 ha) wordt gebruikt om te mengen, meestal met cabernet sauvignon.

Merusault. Lalou Bize-Leroy. Topdomein van de Côtes de Beaune. 0,5ha rood met pinot noir, 3,4ha met 90% chardonnay en 10% aligoté. Wijngaarden in twee Grand Crus van de Côte de Nuits en een paar mooie percelen in de Côte de Beaune. 8000 flessen per jaar. Zelfde principes en dus ook dezelfde stijl als Domaine Leroy. Héél sterk domein, omwille van de erg hoge prijzen bijna legendarisch. Iets beter in wit waar de textuur en de lengte van de afdronk fenomenaal zouden zijn. Kunnen (en moeten) lang bewaard worden. Vaak minuscule hoeveelheden van bepaalde cru’s. Héél duur.

Deze druif wordt veel aangeplant in de Elzas, de Moesel en Luxemburg. Lage zuurtegraad. Goed indien de rendementen beperkt bleven. Lang verguisd maar dankzij moderne technieken en vooral opbrengstbeperking interssanter aan het worden. Typische aroma’s (de beste exemplaren) : honing en noten.

Frankrijk. zie malbec

Bourgogne. 170ha. In dit dorp worden witte en rode wijn gemaakt die leentje-buur spelen respectievelijk bij Monthélie en Meursault. De nabijheid van Meursault is interessant want hier wordt vaak goede witte bourgogne gemaakt die nog betaalbaar blijft. Een probleem is echter dat de kwaliteit zeer wisselvallig is, soms dichtbij een Meursault en zacht en notig, maar vaak ook vlak en oninteressant. Witte wijn is goed voor ongeveer een kwart van de productie. De rode wijnen zijn fruitig, met aroma’s van kersen, frambozen en aardbeien maar hebben een paar flesjaren nodig en worden vaak verkocht als Côte de Beaune-Villages. Meestal hebben ze genoeg structuur en er zijn ook enkele premier cru wijngaarden als Les Duresses en Climat du Val.

De jaargang 2000 was goed maar moet jong gedronken worden. Een zwak 2001 met uitzondering van de chardonnays. 2003 was erg onregelmatig en goed advies is noodzakelijk. Beter in 2004, vooral in rood, maar nogal rustiek. Fruitig en harmonieus 2005. Zwak 2007.

Roaix, in de Vaucluse. Alain en Christophe Cuer. Erg klein familiebedrijf. 5ha. Volledig bio. Nooit meer dan 28 hl/ha. Ook olijfolie en chambres d’hôtes. Klei en kalk, op 300m hoogte. Sinds 2000 bottelen ze zelf, onder Côtes du Rhône – Villages. 75% grenache, 20% syrah, 5% cinsault. De wijnstokken zijn tussen de 35 en 45 jaar oud. www.auzières.fr

Andere naam voor pinot noir, ondermeer in de VDQS Saint-Pourçain.

Lacenas, Beaujolais. Mireille en Etienne Blanc. °1978. Verkocht in het begin uitsluitend aan de négoce, maar sinds kort ook direct. Sindsdien geëvolueerd naar landbouwtoerisme en lutte raisonnée. Geen cru’s. Ook andere landbouwproducten. Aanvaardbaar.

Deze witte druif wordt gebruikt in de vinho verde. Strokleurige wijnen. Zowel fruitige als florale aroma’s. Jong te drinken.

Zakynthos en een beetje op de cycladen. Rode druif. Vooral gebruikt in blends. Hoge zuurgraad, neutrale neus.

Grand Cru uit de Champagne, tussen Cramant en Oger. 268ha. Vooral chardonnay aan wie de kalkrijke bodem een aparte toets geeft indien hij van de steilere hellingen komt. De lokale coöperatieve, die van Saint-Gall, is niet verkeerd bezig maar ook de grote huizen hebben er wijngaarden. Het beste wat kleinere domein is dat van Selosse, alhoewel ook De Sousa en Agrapart erg goed zijn.

Grand Cru uit de Champagne. Wijngaarden op de oevers van de Marne, bijna volledig (90%) aangeplant met pinot noir. 355ha. Al sinds de 17de eeuw maakte de ligging aan de rivier de handel eenvoudiger en waren de wijnen van Aÿ internationaal gereputeerd. Befaamde huizen als Bollinger, Deutz, Gosset of Ayala hebben daarom hier hun historische hoofdzetel. Moët et Chandon bezit hier meer dan 100ha wijngaard. Minder vochtig dan bijvoorbeeld Ambonnay door de mooie blootstelling van de heuvelkant die hier uitkijkt op de vlakte. Dit verleent aan de champagnes van Aÿ tegelijk het volume van de meer zuidelijk gelegen Champagne gepaard met een mooie frisheid. Agrumes rôties schijnt een typisch aromatisch kenmerk te zijn.

Aÿ. °1860 door Edmond de Ayala, zoon van een Colombiaanse diplomaat, toen die huwde met de dochter van de vicomtesse Marie, Caroline Durand de Mareuil, die in haar bruidsschat het kasteel van Aÿ en wijngaarden in Aÿ en Dureuil meebrengt. Na een tumultueuze periode (phylloxera, een catastrofale oogst in 1910 en de plundering en brandstichting door woedende boeren) in 1913 helemaal heropgebouwd in spectaculaire gebouwen. Nicolas Klym is de keldermeester sinds 1982. Wijngaard nog steeds in handen van Fey, maar merk sinds 2005 bij Bollinger. 600.000 flessen per jaar. Vooral pinot noir. De Zéro Dosage is de eerste nieuwe cuvée sinds de overname en toont al de richting die Bollinger met dit merk wil gaan. De topcuvée Perle d’Ayala bestaat ook in een dosé en non-dosé variant en sinds kort bestaat ook de Rosé Nature, een niet gedoseerde rosé champagne die zeer apart is en absoluut niet geschikt als aperitief. In het oog te houden. Geeft op het rugetiket ook de datum van de dégorgement aan, wat belangrijk is voor het beheer van je kelder. www.champagne-ayala.fr

Madiran. Derde generatie en nu geleid door de kinderen van Pierre Laplace. Jean-Luc Laplace (derde generatie) is de wijnmaker en een fanatiek voorstander van 100% tannat wijnen en is sterk gekant tegen het mengen met cab s of cab f. Hij beweert dat de ideale mengdruif voor tannat nog gevonden moet worden. Ook Pacherenc du Vic-Bilh. Vandaag één van de beste wijnmakers van de Madiran (en dus niet meer Brumont, volgens Marc vandaag op zijn retour). 45 ha rood met 60% tannat, 20% cab f en 20% cab s. 10ha wit met 40% manseng, 30% gros manseng, 20% arrufiac en 10% courbu. 600.000 flessen. Klassiek en dus streng maar in uitzonderlijke jaren maakt hij execptioneel fijne rode met edele tannines die na 30 dagen schilweking tot 18 maanden op 50% nieuwe Franse eik rijpt. Opmerkelijk om weten is trouwens dat jean-Luc samen met zijn kozijn Patrick Ducourneau aan de wieg staat van een techniek die men micro-oxygenisatie noemt, door hun uitgevonden om de stugge tannat te temmen.

Savoie. Deze wat ongewone schuimwijn wordt gemaakt van de gringet druif. Hij is elegant en licht maar kent geen dosage zodat hij zeer streng kan overkomen. Drinken op 10°C.

Spanje. zie Caíño Tinto